Aspirino

Aspirino
Plata ĥemia strukturo de la Aspirino
Tridimensia strukturo de la Aspirino
Alternativa(j) nomo(j)
Ĥemia formulo	C9H8O4
CAS-numero-kodo	50-78-2
ChemSpider kodo	2157
PubChem-kodo	2244
Fizikaj proprecoj
Aspekto	senkolora aŭ blanka pulvoro senodora sed iomete amargusta
Molmaso	180.157 g·mol-1
Denseco	1.40 g cm−3
Fandpunkto	135 °C
Bolpunkto	140 °C (malkomponiĝas)
Refrakta indico	${\displaystyle n_{761}^{20}}$ 1,5623
Solvebleco	Akvo: 3.3 mg/L
Mortiga dozo (LD50)	200 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Risko	R22 R36/37/38
Sekureco	S26 S36/37/39
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Xn Noca por la sano

Aspirino, aŭ acetilsalikata acido, salikata etero de aceta acido estas la aktiva molekulo de pluraj kuraciloj, efikaj kaj ofte uzataj por malfortigi dolorojn, ankaŭ por malaltigi korp-temperaturon, kuraci febron kaj inflamojn. Ĝi ankaŭ povas preventi kungluiĝon de trombocitoj, kaj tial ĝi estas uzata por preventi koratakojn, apopleksiojn kaj emboliojn. Ĝi estas la plej uzata kuracilo el la mondo: oni kalkulas ke 35 000 tunojn da ĝi oni produktas ĉiujare.

La nomo "Aspirin" estis registrita en 1899 de la firmao Bayer AG. Tamen, post la unua mondmilito pluraj landoj oficiale konfiskis enlandajn germaniajn propraĵojn, tiel ke (ekzemple, en Usono, Britio, Francio) "Aspirin" perdis sian proprietan markecon kaj fariĝis komunuza nomo por la koncerna kemiaĵo. En Germanio kaj pli ol 80 aliaj landoj, tamen, la nomo restas propraĵo de Bayer AG. En Hungario la firmao Richter produktas la samon, kiel Kalmopirin.