Hispana Imperio

Hispana Imperio
12-a de oktobro 1492 – 2-a de junio 1899
historia lando • imperio • imperio sen sunsubiro • Crown land • kolonia imperio
Geografio Diakronia mapo kiu montras la areojn kiuj apartenis al la Hispana Imperio ie ajn ene de periodo de 400 jaroj
Ĉefurbo:	Madrid city • Toledo city • Valladolid city
Loĝantaro
Kvanto de loĝantoj:	60 000 000
Lingvoj:	hispana lingvo
Religioj:	Katolika Latina Eklezio • katolikismo
Ŝtat-strukturo
Ŝtat-strukturo:	polysynodal monarchy • persona unio • absoluta monarkio
Antaŭaj ŝtatoj: Postsekvaj ŝtatoj: Elstaraj historiaj eventoj Diplomatiaj Rilatoj   Partoj Hispana Imperio en Eŭropo • Hispanaj Orient-Indioj • Hispana koloniado de Ameriko • Hispanio vd
v • d • r

Hispana Imperio (komune simpligita kiel Hispana monarkio) estas la aro de teritorioj de Hispanio aŭ de la regantaj dinastioj en Hispanio. Ĝi atingis 14 milionojn de km² fine de la 18a jarcento, kvankam ties maksimuma etendo okazis inter la jaroj 1580 kaj 1640, dum la regado de Filipo la 2-a, Filipo la 3-a kaj Filipo la 4-a. Dum la jarcentoj 16a kaj 17a kreis propran strukturon kiu ne estis kolonia imperio ĝis 1768,^[1] kaj jam dum la 19a jarcento ĝi akiris strukturon pure kolonia.

Ne estas uniforma sinteno inter la historiistoj pri la precizaj teritorioj de Hispanio ĉar foje estas malfacila limigi ĉu preciza loko estis parto de Hispanio aŭ formis parton de la posedaĵoj de la reĝo de Hispanio, aŭ ĉu tiu teritorio estis fakta aŭ laŭjura posedaĵo, en epokoj de kelkaj jarcentoj, aneksiigitaj de diferencaj formoj, ĉu laŭ heredo aŭ laŭ konkero, kaj en kiuj ne estis same difinita la diferenco inter la posedaĵoj de la reĝo kaj tiuj de la ŝtato, kaj ankaŭ ne estis certa la ŝtata ekonomio, la heredo aŭ la internacia juro. Spite ĉio, ĉar la Hispana monarkio estis aŭtoritata monarkio, preskaŭ absolutisma, faras ke la plej logika tezo estas ke ĉiuj posedaĵoj de la reĝo, estis posedaĵoj de la ŝtato. Fakte oni ne povas paroli pri separo de ŝtata blazono kaj reĝa blazono ĝis la 19a jarcento, kio pravigas ke la reĝo de Hispanio estis praktike same kiel la ŝtato.

La Hispana Imperio estis la unua tutmonda imperio, ĉar la unuan fojon etenda imperio enhavis posedaĵojn en ĉiuj kontinentoj, kiuj, diference de la Romia Imperio aŭ de la karolida, ne estis interligitaj tra tero unuj kun aliaj.

1. ↑ En 1768 la raporto de Croix parolas pri «uniformi la regadon de tiuj grandaj kolonioj kun tiu de ties metropolo», kaj tiu estas la unua konata dokumento kiu redifinas la regnojn de «Indias» (Hindioj) kiel «kolonioj».