Curie tenperatura

Fisikan eta materialen zientzian, Curie tenperatura (T_C) edo Curie puntuaren tenperatura, zenbait materialek euren propietate magnetiko iraunkorrak galtzen dituzten tenperatura da, kasu gehienetan, induzitutako magnetismoagatik ordezkatuak izan daitezkeenak. Curieren tenperaturak Pierre Curieren izena darama, zeinak magnetismoa tenperatura kritiko batean galdu zela erakutsi zuen. ^[1]

Magnetismoaren indarra momentu magnetikoak zehazten du, momentu angeluarrean sortzen den atomo baten barnean dagoen momentu dipolar batek eta elektroien spinak. Materialek momentu magnetiko intrintsekoen egitura desberdinak dituzte, tenperaturaren araberakoak. Curieren tenperatura puntu kritikoa da non material baten momentu magnetiko intrintsekoak norabidez aldatzen diren.

Magnetismo iraunkorra momentu magnetikoen lerrokatzeak eragiten du. Induzitutako magnetismoa sortzen da momentu magnetiko desordenatuak aplikatutako eremu magnetiko batean lerrokatzera behartuta daudenean. Adibidez, ordenatutako momentu magnetikoak aldatu eta desordenatu egiten dira Curieren tenperaturan. Tenperatura altuenek imanak ahultzen dituzte, berezko magnetismoa Curieren tenperaturaren azpitik baino ez baita gertatzen. Curie-Weissen legetik abiatuta kalkula daiteke Curieren tenperaturaren gainetik dagoen suszeptibilitate magnetikoa, Curie-Weissen legetik eratorria dena.

Material ferromagnetiko eta paramagnetikoekin analogian, Curieren tenperatura ere erabil daiteke ferroelektrizitatearen eta paraelektrizitatearen arteko fase-trantsizioa deskribatzeko. Testuinguru horretan, ordena parametroa polarizazio elektrikoa da, balio finitu batetik zerora pasatzen dena tenperatura Curieren tenperaturaren gainetik igotzen denean.

1. Taula. Materialen Curie tenperaturak^[2]^[3]^[4]
Materiala	Curie Tenperatura (K)
Alnico	973-1133
Kromo (IV) oxidoa (CrO₂)	386
Kobaltoa (Co)	1400
CuO-Fe₂O₃	728
Disprosioa (Dy)	88
Europio oxidoa (EuO)	69
Gadolinioa (Gd)	292
Burdina (Fe)	1043
Burdin (II, III) oxidoa (FeOFe₂O₃)	858
Burdin (III) oxidoa (Fe₂O₃)	948
Manganeso antimoniouroa (MnSb)	587
Manganeso artseniuroa (MnAs)	318
Manganeso bismuroa (MnBi)	630
MgO-Fe₂O₃	713
MnO-Fe₂O₃	573
Neodimio magnetoak	583-673
Nikela (Ni)	627
NiO-Fe₂O₃	858
Samario-kobalto magnetoak	993-1073
Ferrita	723
Burdin itrio garnetoa (Y₃Fe₅O₁₂)	560

↑ (Ingelesez) «The Nobel Prize in Physics 1903» NobelPrize.org (Noiz kontsultatua: 2019-12-09).
↑ Aipuaren errorea: Konpondu beharreko erreferentzia kodea dago orri honetan: ez da testurik eman :5 izeneko erreferentziarako
↑ Aipuaren errorea: Konpondu beharreko erreferentzia kodea dago orri honetan: ez da testurik eman :6 izeneko erreferentziarako
↑ Aipuaren errorea: Konpondu beharreko erreferentzia kodea dago orri honetan: ez da testurik eman :0 izeneko erreferentziarako

[1] (Ingelesez) «The Nobel Prize in Physics 1903» NobelPrize.org (Noiz kontsultatua: 2019-12-09).

[:5-2] Aipuaren errorea: Konpondu beharreko erreferentzia kodea dago orri honetan: ez da testurik eman :5 izeneko erreferentziarako

[:6-3] Aipuaren errorea: Konpondu beharreko erreferentzia kodea dago orri honetan: ez da testurik eman :6 izeneko erreferentziarako

[:0-4] Aipuaren errorea: Konpondu beharreko erreferentzia kodea dago orri honetan: ez da testurik eman :0 izeneko erreferentziarako

[1]

[2]

[3]

[4]