Jose Maria Arizmendiarrieta

Jose Maria Arizmendiarrieta
(2013) Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Markina-Xemein, 1915eko apirilaren 22a
Herrialdea	Bizkaia, Euskal Herria
Heriotza	Arrasate, 1976ko azaroaren 29a (61 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzak	euskara gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	apaiza eta kazetaria
Santutegia
Azaroaren 29
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	Erromatar Eliza Katolikoa

Jose Maria Arizmendiarrieta Madariaga (Markina-Xemein, Bizkaia, 1915eko apirilaren 22a- Arrasate, Gipuzkoa, 1976ko azaroaren 29a) euskal apaiz katolikoa izan zen, eta Mondragon Korporazioko enpresa kooperatiboen ideologoa zein sustatzailea.^[1] Hasieran Euskal Herrian kokatuak zeuden, eta gaur egun mundu osora hedatu dira. Gizarte ekonomiako bigarren enpresa taldea da estatuan. Guztira 98 kooperatibak, 8 fundaziok, mutua batek, 10 estaldura-erakundek eta nazioarteko 7 delegaziok osatzen dute, lau arlotan banatuta: finantzak, industria, banaketa eta ezagutza.^[2]

Arizmendiarrieta apaizgai zen Gasteizen Espainiako Gerra Zibila hasi zenean, eta ondorioz Eusko Jaurlaritzak mobilizatu egin zuen. Euskara zekienez, Eguna egunkari berrian idaztera bidali zuten. Bertan, tropa frankistak Bilbon sartu arte aritu zen. Hauek, atxilotu ondoren berriro mobilizatu zuten, Burgosko artilleriaren erregimentura bidaliz gerra amaitu bitartean.^[3] Ikasketak amaitu ondoren eta apaiz bilakatu ondoren, 1941ean parrokiako laguntzailekide Gipuzkoako Deba Goiena Haraneko Arrasate herri industrialera bidali zuten, eta han jarraitu zuela hil arte. Apaiz pragmatiko eta langilea, justizia sozialaren eta giza duintasunaren zentzu handia zuena, erakunde eta enpresa ugari sustatu zituen langileen eta komunitatearen onerako^[4], “Arrasateko esperientzia kooperatiboa” deitu zuen arlo horretan. Urtero milaka lagun joaten dira Arrasatera, enplegua sortu eta mantentzeko Arizmendiarrietak auto-kudeatutako kooperatiben eredua aztertzera.^[5]

1. ↑ (Gaztelaniaz) Ormaetxea, Jose Maria. (1991). La experiencia cooperativa de Mondragon. Azatza, ed, 184 or. ISBN 978-84-604-0011-0..
2. ↑ 2020. urteko Txostena. https://www.mondragon-corporation.com/urtekotxostena/dist/docs/eus/urteko-txostena-2020.pdf..
3. ↑ Aipuaren errorea: Konpondu beharreko erreferentzia kodea dago orri honetan: ez da testurik eman :8 izeneko erreferentziarako
4. ↑ (Ingelesez) MacLeod, Greg. (1998). From Mondragon to America: Experiments in Community Economic Development. Canada: Cape Breton University, 116 or. ISBN 978-0920336533..
5. ↑ Aipuaren errorea: Konpondu beharreko erreferentzia kodea dago orri honetan: ez da testurik eman :4 izeneko erreferentziarako