Kornubiera

Kornubiera
Kernowek — Kernewek
Kornubieraren azken mendeetako bilakaeraren mapa.
Datu orokorrak
Lurralde eremua	Erresuma Batua Ingalaterra Kornubia
Hiztunak	3.500
Rankinga	- ez 100 mintzatuenen artean
Eskualdea	Kornubia
UNESCO sailkapena	5: arrisku kritikoan
Araugilea	Keskowethyans an Taves Kernewek
Hizkuntza sailkapena
giza hizkuntza indoeuropar hizkuntzak hizkuntza zeltak Uhartetar hizkuntza zeltak Britoi hizkuntzak Southwestern Brythonic (en)
Informazio filologikoa
Hizkuntza-tipologia	subjektu aditza objektua, aditza-subjektua-objektua, V2 hizkuntza, nominatibo-akusatibo hizkuntza eta hizkuntza fusionatzailea
Alfabetoa	latindar alfabetoa
Hizkuntza kodeak
ISO 639-1	kw
ISO 639-2	cor
ISO 639-3	cor
Ethnologue	cor
Glottolog	corn1251
Wikipedia	kw
Linguasphere	50-ABB-a
UNESCO	339
IETF	kw
Endangered Languages Project	4050

Kornubiera^[1] (kornubieraz Kernowek edo Kernewek) Kornubia (edo Kornualles) konderriko berezko hizkuntza da. Mintzaira indoeuroparra da: multzo zeltikoko talde britonikoaren barruan dago, bretainierarekin eta galesarekin batera. Usadiozko azken hiztuna XIX. mendearen bukaeran hil zen arren, XX. mendean berpiztu zuten. Gaur egun, zailtasunik gabe hitz egin dezaketenak 3.000 inguru dira.

XIX. mendean galdu zen, ingelesak ordezkatua. Uste da Dolly Pentreath (1777an zendua) izan zela kornubiera ama hizkuntza zuen azkena. Kondairak dio haren azken hitzak Me ne vidn cewsel sawznek! («Ez naiz ingelesez mintzatuko!») izan zirela, eta badirudi bazekiela zerbait ingelesez. Azken hiztun elebakarra, berriz, Chesten Marchant (1676an zendua) izan zela jotzen da. Zenbaitek kornubiera XVIII. mendean galdu zela dioten arren, nolabaiteko erabilera mugatua izan zuen geroago ere: 1875ean oraindik baziren gutxienez sei hiztun, guztiak hirurogei urtez gorakoak; eta uste da usadiozko azken hiztuna John Davey (1891n hila) izan zela.

XX. mendean, hainbat taldek hizkuntzaren aldeko hautua egin zuten, eta ikasi eta erabiltzeari ekin: horretan dihardu, adibidez, Kesva an Taves Kernewek elkarteak. Era berean, eskoletan aukerako irakasgaia da.

2008ko maiatzean, Kornubiar Hizkuntzaren Elkarteak idazkera estandarra berretsi zuen.^[2]

Wikipedia kornubieraz ere erabilgarri dago. kw.wikipedia.org.

1. ↑ 47. araua - Hizkuntza hilak eta klasikoak. Euskaltzaindia (Noiz kontsultatua: 2010-12-23).
2. ↑ Juanma SARASOLA: «Argi berdea kornubiera batuari»^{[Betiko hautsitako esteka]}, Berria, 2008-05-24.