Libiako gerra zibila

2011ko Libiako Iraultza
Arabiar Udaberria
Trantsiziozko Kontseilu Nazionalak kontrolaturiko hiriak      Muammar al Kadafik kontrolaturiko hiriak      Frontea
Data	2011ko martxoaren 15etik urriaren 23ea
Lekua	Libia
Koordenatuak	31°11′44″N 16°31′17″E / 31.19562°N 16.52141°E / 31.19562; 16.52141
Emaitza	Kadafiren erregimenaren erorketa
Gudulariak
Trantsiziozko Kontseilu Nazionala Libiar Oposizioaren Konferentzia Nazionala Kadafiren aurkako tribuak NATO Arab. Em. Bat.  Qatar  Jordania Libiar Jamahiriya Libiako Indar Armatuak Miliziak Atzerriko mertzenarioak[1][2][3]
Buruzagiak
Mustafa Abdul Jalil Omar El-Hariri Abdul Fatah Younis Anders Fogh Rasmussen Charles Bouchard Muammar al Kadafi † Saif al-Islam Kadafi Saif al-Arab al Kadafi † Khamis al Kadafi †
Indarra
17.000 gudulari 125.000-150.000 gudulari gerra amaieran 20.000-40.000 gudulari eta miliziano

2011ko Libiako Gerra Zibila edo 2011ko Libiako Iraultza Iparraldeko Afrikan dagoen Libian Muammar al Kadafi boteretik kentzeko egindako matxinadaren ondorioz hasitako gerra da. 2011ko martxoaren 15ean, aurkariek manifestaldi baketsu egin eta gobernuak militarren bidez itoarazi zituen. Honek herrialde osoan matxinada eragin eta Benghazin Trantsiziozko Kontseilu Nazionala sortu zuten, Kadafi boteretik egozteko eta hauteskunde demokratikoak egiteko helburuekin^[4].

Martxoaren hasieran, Kadafiren armadak ekialderantz jo eta matxinoen zenbait hiri okupatu zituen Benghazi eraso baino lehen. Baina Nazio Batuen Segurtasun Kontseiluko 1973 ebazpenak bere kideek hegan ez egiteko eskualdea sortu zezaten eskatu^[5][6] eta Kadafik su-etena adierazi zuen, gero errespetatuko ez zuen su-eten bat hain zuzen ere^[7]. Abuztuan, matxinoek jada herrialdeko eskualde gehienak konprolpean zituzten eta baita Tripoli hiriburua ere^[8][9].

NATOren laguntzarekin Trantsiziozko Kontseilu Nazionala (TKN) Tripoliraino iritsi zen eta bertatik Kadafi eta bere familia bota. 2011ko irailaren 1ean Sirte hiria erasotzeko saiakera egingo zutela adierazi zuten. Munduko hainbat herrialdek TKN Libiako gobernu legitimoa dela adierazi zuten irailaren hasierarako eta Kafadi gobernuan zegoela kongelatutako dirua itzultzen hasi ziren. Beste batzuk, adibidez Afrikako Batasunak, uko egin zion TKN onartzeari herrialde guztia kontrolpean eduki arte.

Azkenean, errebeldeek 2011ko urriaren 20ean Muammar al Kadafi atzeman eta exekutatu zuten, Sirte hiritik ihes egiten saiatzen ari zela. Trantsiziozko Kontseilu Nazionalak urriaren 23an Libiaren askapena aldarrikatu zuen eta gerra zibilaren amaiera.

1. ↑ (Ingelesez) «Libya: foreign mercenaries terrorising citizens» The Daily Telegraph (Noiz kontsultatua: 2011-03-22).
2. ↑ Moammar Gadhafi's Private Mercenary Army 'Knows One Thing: To Kill'. ABC News International (USA) 22 February 2011 (Noiz kontsultatua: 2011-03-22).
3. ↑ «African mercenaries in Libya nervously await their fate» The Daily Telegraph (Noiz kontsultatua: 2011-03-22).
4. ↑ Barker, Anne. (2011-2-24). Time Running Out for Cornered Gaddafi. ABC News.
5. ↑ UN News Centre. (2011-3-23). Security Council Authorizes 'All Necessary Measures' To Protect Civilians in Libya. .
6. ↑ Mujika, Amagoia. (2011-03-10). «Mugimendu diplomatikoak» Berria.^{[Betiko hautsitako esteka]}
7. ↑ Gadhafi Blasts 'Crusader' Aggression After Strikes – American and European Forces Attack Libya's Air Defenses. MSNBC 2011-3-31.
8. ↑ CNN. (2011-8-21). Who is Saif al-Islam Gadhafi?. .
9. ↑ Igartua, Maialen. (2011-08-27). «NATO Sirte bonbardatzen ari da, Gaddafiren kontrolpean jarraitzen duen hirietako bat» Berria.^{[Betiko hautsitako esteka]}