Maskulinitate

Maskulinitatea gizonekin lotzen diren portaera, jarrera eta rolen multzoa da. Maskulinitatea eraikuntza sozial eta sinboliko bat da, eta ondorioz bereiztu egin behar da alde batetik maskulinitatea, eraikuntza sozial gisa, eta bestetik, gizonaren sexu biologikoa. Maskulinitatea eta generoa bereiztea beharrezkoa da baita, izan ere, maskulinitateak genero identitatearekin eta generoaren adierazpenarekin (edo espresioarekin) du zerikusia. Guzti honengatik posiblea da, hain zuzen ere, emakume batek jarrera eta jokabide maskulinoak izatea.

Tradizionalki gizonei berezko ezaugarri gisa zenbait ezaugarri atxikitu zaie: ausardia, independentzia edo asertibitatea besteak beste. Baina, ezaugarri hauek testuinguru historiko, sozial eta kulturalaren arabera aldatu daitezke ^[1]. Horregatik, aurreko ezaugarriez gain, beste ezaugarri asko atxikitzen zaie tradizionalki gizonei: gizontasuna, anbizioa, agresibitatea, lehiakortasuna, segurtasuna, arrazionaltasuna, biolentzia erabilpena, emozio eta afektibitatearen auto-errepresioa, gihartsuak eta gaitasun intelektualak izatea eta abar. Hortaz, orokorrean, gizonen sozializazio prozesuan ezaugarri hauek eragina dute, eta gizon batzuk barneratu egiten dituzte, beste batzuk ez dituzte barneratzen eta beste batzuk maskulinitatearen eta feminitatearen arteko iragatean daude genero identitatea eta espresioa ez direlako estatikoak.

Gizonek presio sozial handia jasaten dute aurreko ezaugarri hauen arabera moldatzeko, alegia, azkenean gizon hori gizonetaz espero dena (liderra, indartsua, arrazionala eta abar izatea) bilakatzeko. Horregatik, espektatiba sozial horiek betetzen ez direnean eta beraz maskulinitate disidenteekin topo egiten dugunean, jarrera biolento, diskriminatzaileak eta errepresiboak agertzen dira. Halaber, errepresioa eta diskriminazioa aktibatu egiten dira baita jarrera maskulinoak erakusten dituzten emakumeak agertzen direnean ere ^[2].

Emakume zein gizonek izan ditzakete ezaugarri eta jarrera maskulinoak. Ezaugarri maskulinoak zein femeninoak erakusten dituzten gizabanakoei androgino deitzen zaie, eta Judith Butler bezalako teorialari feministek, argudiatu dute genero-anbiguotasunak identitate sexualaren banaketa binario eta normatiboa desitxuratu eta transgreditu dezakeela ^[3][4].

Sexu maskulinoaren eta boterea edukitzearen artean erlazio natural bat existitzen delaren ideia barne hartzen du maskulinitate hegemonikoak, eta jakina, posizio honek batez ere gizonen eta emakumeen arteko harremanari eragiten dio. Ideologia honi matxismo deitzen zaio. Matxismoak gizonentzako eta emakumeentzako ondorio oso larriak dauzka, baina maskulinitateei erreparatuz, azpimarratu behar da matxismoak baldintzatu egin dituela gizonek garatzen dituzten zenbait portaera, hala nola, matxismoak bultzatu egin ditu gizonen artean arriskuarekin, erantzukizun faltarekin eta biolentziaren erabilpenarekin lotutako jarrerak. Gaur eguneko gizarteetan ideologia matxista ofizialki gaitzetsi egiten da, baina gaur egun praktikan gizonen eta emakumeen artean ezberdintasun asko egoten jarraitzen dira, eta gainera, atzean, matxismoa betikotzeko interes asko daude.

1. ↑ Men and masculinities : a social, cultural, and historical encyclopedia. ABC-CLIO 2004 ISBN 1576077756. PMC 53946980. (Noiz kontsultatua: 2019-04-06).
2. ↑ Acosta, Miguel Lorente (7 de marzo de 2017). Los nuevos hombres nuevos: los miedos de siempre en tiempos de igualdad. Ediciones Destino. ISBN 9788423341214. Consultado el 7 de marzo de 2017.
3. ↑ Butler, Judith (1999 [1990]), Gender Trouble: Feminism and the Subversion of Identity (New York and London: Routledge).
4. ↑ Laurie, Timothy (2014), 'The Ethics of Nobody I Know: Gender and the Politics of Description', Qualitative Research Journal, 14 (1), pp. 64-78 [1]