Sundarbans

Ematen du artikulu edo pasarte honetako testua itzultzaile automatiko batekin sortu dela, gero zuzendu gabe. Lagundu nahi baduzu, zuzendu ezazu.

Artikulu edo pasarte honek eduki, gramatika, hiztegi edota ortografia akatsak ditu. Lagundu nahi baduzu, zuzendu ezazu.

Sundarbans সুন্দরবন
Sundarbans
Irudi gehiago
Administrazioa
Herrialdea	India
Indiako estatua	Mendebaldeko Bengala
Division of West Bengal	Presidency division
Indiako barruti	North 24 Parganas barrutia
Jatorrizko izena	সুন্দরবন
Geografia
Koordenatuak	21°45′N 88°45′E / 21.75°N 88.75°E / 21.75; 88.75
Azalera	Error in convert: Value "<strong" must be a number (help) km²
Demografia

Sundarbans mangladiak dituen eremu bat da, Ganges, Brahmaputra eta Meghna ibaiek Bengalako badian sortzen duten deltan.

Bangladesheko Sundarban Reserve Forest munduko mangladi-baso handiena da. Baleswar ibaitik (Bangladesheko Khulna dibisioan) Hoostrong ibairaino (Indiako Mendebaldeko Bengala) doan eremuak hartzen ditu. Itxitako eta irekitako mangladi-basoek, nekazaritzarako erabiltzen diren lurrek, marea-lautadek eta lur antzuek osatzen dute; bertatik itsaslaster eta marea-kanal ugari igarotzen dira.

Sundarbansek munduko mangladi-eremurik handiena dauka.^[1]

Sundarbanseko lau eremu babestu UNESCOren Munduko Ondarearen Zerrendan daude inskribatuta: Sundarbans Mendebaldea (Bangladesh), Sundarbans Hegoaldea (Bangladesh), Sundarbans Ekialdea (Bangladesh) eta Sundarbanbanseko Parke Nazionala (India).^[2]

Hala ere, babes horiek gorabeherak eduki dituzte. 2020ko ebaluazio baten arabera, Sundarbans indiarrak arriskuan zeuden.^[3]

Sundarbanseko mangladien basoak 10,000 km² inguruko eremua hartzen du. Horietatik, Bangladesheko Khulna dibisioko basoak 6,517km² baino gehiago dira eta Bengalako mendebaldean 3,483 km², (iparraldeko barrutietan barne).^[4]

Zuhaitz espezie ugarienak sundria (Heritiera fomes) eta gewa (Excoecaria agallocha) dira. Basoek 453 basa-faunako espezieri ematen diete habitata; horien artean, 290 hegazti-espezie, 120 arrain-espezie, 42 ugaztun-espezie, 35 narrasti-espezie eta 8 anfibio-espezie.^[5] XX. mendean animalia basatiak hiltzea edo harrapatzea guztiz debekatuta egon arren (arrainak eta ornogabe batzuk izan ezik), biodibertsitatea murrizteko edo espezieak galtzeko eredu etengabea ikusi da, eta basoaren kalitate ekologikoa murrizten ari da.^[6]

Bi gobernuak babesteko konpromisoak hartu arren, Sundarbans mehatxupean dago, bai arrazoi naturalengatik bai giza arrazoiengatik.

2007an, Saiens zikloiaren lurreratzeak Sundarbansen lurraldearen %40 inguru kaltetu zuen. Klima-aldaketaren eta ur gezaren hornidura murriztearen ondorioz, basoaren gazitasuna handitu egin da eta berarekin itsasoaren maila igo egin da.

2009ko maiatzean, Aila zikloiak Sundarbanseko hainbat zonalde suntsitu zituen, eta izugarrizko biktimak egon ziren. Gutxienez, 100.000 pertsonak jasan zuten zikloiaren eragina.^[7][8]

UNESCOren 2016ko txosten baten arabera, Rampaleko ikatzezko zentral elektrikoa, Rampal Upazila izeneko Sundarbansen iparraldean 14 km-ra dagoena, mangladi bakarreko baso hori kaltetzen jarraitzea aurreikusten da.^[9]

Uste da, klima-aldaketak negatiboki eragingo diela eskualdeko sistema naturalei eta giza populazioei; gainera, horrek ekosistemak gehiago degradatu eta klima-migrazioa eragingo ditu. Eskualdea aztertzen duten adituek, mangladiak leheneratzen eta kudeatzen jarraitzea gomendatzen dute. Hala ere, giza populazioak egokitzearen alde egiten dute, zenbait prozesuren bidez, hala nola erretiratze administratua eta azpiegitura erresilienteko inbertsioak.^[10]

1. ↑ (Ingelesez) «Sundarbans National Park» UNESCO World Heritage Centre.
2. ↑ Giri, C.; Pengra, B.; Zhu, Z.; Singh, A.; Tieszen, L. L.. (2007). «Monitoring mangrove forest dynamics of the Sundarbans in Bangladesh and India using multi-temporal satellite data from 1973 to 2000» Estuarine, Coastal and Shelf Science 73 (1–2): 91–100.  doi:10.1016/j.ecss.2006.12.019. Bibcode: 2007ECSS...73...91G..
3. ↑ Sievers, M.; Chowdhury, M. R.; Adame, M. F.; Bhadury, P.; Bhargava, R.; Buelow, C.; Friess, D. A.; Ghosh, A. et al.. (2020). «Indian Sundarbans mangrove forest considered endangered under Red List of Ecosystems, but there is cause for optimism» Biological Conservation 251: 108751.  doi:10.1016/j.biocon.2020.108751..
4. ↑ Pani, D. R.; Sarangi, S. K.; Subudhi, H. N.; Misra, R. C.; Bhandari, D. C.. (2013). «Exploration, evaluation and conservation of salt tolerant rice genetic resources from Sundarbans region of West Bengal» Journal of the Indian Society of Coastal Agricultural Research 30 (1): 45–53..
5. ↑ Iftekhar, M. S.; Islam, M. R.. (2004). «Managing mangroves in Bangladesh: A strategy analysis» Journal of Coastal Conservation 10 (1): 139–146.  doi:10.1652/1400-0350(2004)010[0139:MMIBAS]2.0.CO;2..
6. ↑ Manna, S.; Chaudhuri, K.; Bhattacharyya, S.; Bhattacharyya, M.. (2010). «Dynamics of Sundarban estuarine ecosystem: Eutrophication induced threat to mangroves» Saline Systems 6: 8.  doi:10.1186/1746-1448-6-8. OCLC .2928246 PMID 20699005..
7. ↑ «23 dead, 1 lakh affected as Cyclone Aila hits Bengal» The Times of India.
8. ↑ Cyclone Aila. .
9. ↑ Iftekhar Mahmud. (2016). «Unesco calls for shelving Rampal project» Prothom Alo.
10. ↑ Danda, A. A.; Ghosh, N.; Bandyopadhyay, J. & Hazra, S. (2020).