Taj Mahal

Taj Mahal
ताज महल تاج مَحَل تاج محل
UNESCOren gizateriaren ondarea
Kanpoaldea   Barnealdea   Sarrera   Planoa  Irudi gehiago
Kokapena
Herrialdea	India
Indiako estatua	Uttar Pradesh
Division of Uttar Pradesh	Agra division
Indiako barruti	Agra barrutia
Hiria	Agra
Koordenatuak	27°10′30″N 78°02′31″E / 27.175°N 78.0419°E / 27.175; 78.0419
Historia eta erabilera
Eraikuntza	1631 - 1653
Komisarioa	Shah Jahan (1632)
Izenaren jatorria	Mumtaz Mahal
Erlijioa	islama
Arkitektura
Arkitektoa	Ustad Ahmad Lahauri
Materiala(k)	haitzurdina
Estiloa	Islamiar arkitektura Irandar arkitektura Mogol arkitektura
Dimentsioak	73 () m
Azalera	17 ha
Gizateriaren ondarea
Irizpidea	(i)
Erreferentzia	252
Eskualdea[I]	Asia eta Ozeania
Izen-ematea	bilkura)
Bisitariak urtean	6.532.366
Webgune ofiziala
↑ UNESCOk egindako sailkapenaren arabera

Taj Mahal (hindiz: ताज महल, Tāj Mahal, urduz: تاج محل‎ Tāŷ Mahal 'Jauregi koroa'; tɑːʒ mə'hɑl ahoskatua) Agra hirian (India), Yamuna ibaiaren ertzean, dagoen mausoleo handia da, Shah Jahan errege mogolak bere emaztea zen Mumtaz Mahalen omenez eraikia XVII. mendean, 1631 eta 1654 bitartean.

Taj Mahal jauregiaren adibiderik ederrentzat jotzen da, arkitektura islamdar,^[1] persiar,^[2] indiar eta are otomandarreko^[3] elementuak uztartzen dituen estiloan eraikia. Marmol zuriko kupulak estalitako mausoleoa zatirik ezagunena den arren, Taj Mahal 17 hektarea hartzen dituen eraikin multzo harresitu bat da, horien artean meskita handi bat, gonbidatuen etxe bat eta lorategiak Yamuna ibaiaren bi ertzetan. Bere eraikuntzak 20.000 langileren ahalegina behar izan zuela uste da, Ustad Ahmad Lahori gorteko arkitektoa buru zuen arkitekto multzo baten zuzendaritzapean.^[4][5]

Monumentu honek ospe berezia lortu du bere inspirazioaren izaera erromantikoagatik: kupularen azpian, ganbera nahiko ilun batean, Shah Jahan eta Mumtaz Mahalen gorpuak daude, munduari beren betiereko amodioa gogorarazi nahian. Erregina bere hamalaugarren haurra erditzean hil zen. Monumentua Indiako helmuga turistiko garrantzitsu bat da, urtero 7-8 milioi bisitarirekin. 1983an, UNESCOk Gizateriaren Ondare izendatu zuen, "Indian arte musulmanaren harribitxia eta mundu osoan miretsitako munduko ondarearen maisulanetako bat" izateagatik.

1. ↑ Brend, Barbara. (1991). Islamic Art. Harvard University Press, Cambridge.
2. ↑ Trachtenberg, Marvin; Hyman, Isabelle. Architecture: From Pre-history to Postmodernism. , 223 or. ISBN 978-0131833654..
3. ↑ Goodwin, Godfrey. (1987). A History of Ottoman Architecture. ISBN 9780500274293..
4. ↑ (Ingelesez) Taj Mahal: The Jewel of Muslim Art in India - IslamiCity. (Noiz kontsultatua: 2019-02-25).
5. ↑ (Frantsesez) UNESCO World Heritage. Taj Mahal. (Noiz kontsultatua: 2019-02-25).