Txileko Errepublika | |||
---|---|---|---|
República de Chile | |||
Ereserkia: Himno Nacional de Chile | |||
Goiburua: Por la Razón o la Fuerza ("Arrazoiaz edo Indarraz") | |||
| |||
Geografia | |||
Hiriburua | Santiago 33°26′15″S 70°39′0″W | ||
Azalera | 756.102 km² (38.) | ||
Punturik altuena | Ojos del Salado (6.893 m) | ||
Punturik sakonena | Ozeano Barea (0 m) | ||
Kontinentea | Hego Amerika | ||
Mugakideak | Argentina, Bolivia eta Peru | ||
Administrazioa | |||
Gobernu-sistema | errepublika presidentzialista demokratikoa | ||
Txileko lehendakaria | Gabriel Boric | ||
Txileko lehendakaria | Gabriel Boric | ||
Legebiltzarra | National Congress of Chile (en) | ||
Harreman diplomatikoak | Ikusi mapa Wikidatan | ||
Zeren kide | ikusi
| ||
Demografia | |||
Biztanleria | 19.458.000 (2021) (60.) 2.084.169 (2017) | ||
Dentsitatea | Adierazpen errorea: Ustekabeko < eragilea bizt/km² (153.) | ||
Talde etnikoak | ikusi
| ||
Hizkuntza ofizialak | ikusi
| ||
Erabilitako hizkuntzak | ikusi
| ||
Ezkontzeko adina | genero guztiak: 18 | ||
Emankortasun-tasa | 1,761 (2014) | ||
Eskolaratu gabeko umeak | 167.350 (2015) | ||
Bizi-itxaropena | 79,522 (2016) | ||
Giniren koefizientea | 44,9 (2020) | ||
Giza garapen indizea | 0,855 (2021) | ||
Ekonomia | |||
BPG nominala | 277.075.944.401,94 $ (2017) 27.039.763.480,888 (2016) | ||
BPG per capita | 15.046 $ (2017) 1.248 (2016) | ||
BPG erosketa botere paritarioa | 446.805.849.895 nazioarteko dolar (2017) 30.794.198.100 (2016) | ||
BPG per capita EAPn | 24.747,307 nazioarteko dolar (2017) 1.519,09 (2016) | ||
BPGaren hazkuntza erreala | 1,6 % (2016) | ||
Erreserbak | 38.981.539.753 $ (2017) −1.511.752.743 (2016) | ||
Inflazioa | 2,8 % (2016) −1,6 (2015) | ||
Historia | |||
Sorrera data: 1810eko irailaren 18a | |||
Bestelako informazioa | |||
Aurrezenbakia | +56 | ||
ISO 3166-1 alpha-2 | CL | ||
ISO 3166-1 alpha-3 | CHL | ||
Ordu eremua | ikusi
| ||
Elektrizitatea | 220 V. 50 Hz.Europlug (en) eta Type L (en) | ||
Internet domeinua | .cl | ||
thisischile.cl… |
Txile Hego Amerikako estatua da, Ozeano Bareko kosta zerrenda luzea hartzen du Andeen eta itsasoaren artean. Muga luzea du Argentinarekin ekialdean; ipar-ekialdean, Boliviarekin; eta iparraldean, Perurekin. Txileko lurraldeak ozeano Bareko Juan Fernández, Salas y Gómez, Desventuradas, eta Pazko uharteak barne hartzen ditu. Txilek Antartikako 1.250.000 km² aldarrikatzen ditu, nahiz eta aldarrikatzen duen guztiak Itun Antartikoaren azpian egon.
Hiriburua Santiago da, eta bigarren hiria eta portu nagusia, Valparaíso.
Atacamako basamortuak, Txileko iparraldean, aberastasun handiko mineralak dauzka, nagusiki kobrea. Area txikiak biztanleria eta nekazaritzako baliabideak menperatzen ditu, eta zentro kultural eta politikoa da. Txile 19. mendearen bukaeran iparraldeko eta hegoaldeko eskualdeak gehitu ziren. Iparraldeko Txile baso eta larreetan aberatsa da, eta sumendi eta lakuak dauzka. Hegoaldeko kostaldea fiordo, itsasadar, ubidezko labirinto bat da, penintsula eta uharteak bihurrituz.
Espainiak XVI. mendearen erdialdean Txile konkistatu eta kolonizatu egin zuen, iparraldeko eta erdialdeko Txilen Inken agintea ordezkatuz.
Gaurko Txile Hego Amerikako nazio oparo eta egonkorrenetariko bat da. Latinoamerikako nazioan giza garapena, lehiakortasuna, per capita, globalizazioa, bakea, askatasun ekonomikoaren egoera, eta ustelkeri pertzepzio baxua sailkaturik daude. Txile Nazio Batuen kide da. Baita ere Hego Amerikako Nazioen Batasuna eta Latinoamerikako eta Karibeko Estatuen Komunitateko partaide da.
© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search