Zizare

Zizare
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaAnimalia
FilumaAnnelida
KlaseaClitellata
OrdenaHaplotaxida
Subordena Lumbricina
[[|]]
Datu orokorrak
MugimenduaNarraste
Lumbricious terrestris, lur zizarea

Zizareak talde ez homogeneoak dira, ornogabe luze batzuk hain zuzen. Haien habitata ezberdina izan daiteke zizare motaren arabera, lurtarra, ur gezakoa eta itsastarra besteak beste. Bestalde, tamaina eta luzera ezberdinetako zizareak aurki ditzakegu, milimetro bateko luzeratik hasita 58 metro luzera ingurura artekoak, hala nola, Lineus longissimus. Gaur egun dauden animalia ugarienetako batzuk dira, metro karratu bakoitzean milaka zizare inguru egon baitaitezke .

Zizare batzuk beste animalia batzuen elikagai diren arren, beste batzuk kaltegarriak izan daitezke bai gizakientzat, bai landareentzat, bai animalientzat, hainbat infekzio eta gaixotasun eragin baititzakete. Dena den, badira onuragarriak direnak ere, bai gizakientzat baita ingurumenarentzat ere, zizare batzuk materia organikoren deskonposaketan laguntzen baitute, eta Darwinek zionaren arabera[1], lur zizareak, oligochaetak hain zuzen ere, ekosistemako izaki bizidunik garrantzitsuenetako batzuk ziren[2].

Zizareen mota ohikoenak lur zizareak dira. Hauek oso garrantzitsuak dira lurraren osasunerako eta elikagaietako.

  1. «Worm Digest - The Mighty Worm» web.archive.org 2009-02-19 (Noiz kontsultatua: 2023-05-13).
  2. (Ingelesez) Brown, Federico D.; Prendergast, Andrew; Swalla, Billie J.. (2008-11). «Man is but a worm: Chordate origins» genesis 46 (11): 605–613.  doi:10.1002/dvg.20471. (Noiz kontsultatua: 2023-05-13).

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search