Guerras celtiberas

Guerras celtiberas
Data 181 a. C.-133 a. C. Lugar Hispania Resultado Conquista da Celtiberia
Belixerantes
República romana	Tribos celtiberas
Líderes
Primeira guerra Marco Fulvio Nobilior Tiberio Sempronio Graco Segunda guerra Quinto Fulvio Nobilior Marco Claudio Marcelo Tercera guerra Metelo o Macedónico Quinto Pompeio Marco Popilio Lenas Caio Hostilio Mancino Escipión Emiliano	Primeira guerra Hilerno (193 a. C.) Thurro (179 a. C.) Segunda guerra Caro de Segeda(153 a. C.) Ambon e Leukon[1]​ Litenón (152 a. C.)[2]​ Attio Tercera guerra Retóxenes o Caraunio
Forzas en combate
De 30.000 a 60.000	Uns 20.000
Baixas
Moitas	Moitas (exterminio dos numantinos e escravitude de moitos outros)

Denomínanse guerras celtiberas ou guerras celtíberas á xeira de enfrontamentos bélicos habidos entre os séculos III e II a. C. entre o conxunto de pobos celtiberos que habitaban a meseta superior e zona media do Ebro contra a República romana. Estes enfrontamentos tiveron unha duración temporal desigual, con tres períodos nos que houbo varias paces, pactos, asedios e batallas. O resultado final foi a anexión por Roma da rexión denominada Celtiberia.

A Primeira guerra celtibera (181–179 a.C.) e a Segunda guerra celtibera (154–151 a.C.) foron dúas das tres rebelións importantes levadas a cabo polos Celtiberos (unha alianza das tribos célticas que viviron en Hispania central e oriental, entre as que se poden incluír os Arévacos, os Lusóns, os Titos e os Belos)^[3] contra a presenza dos romanos en Hispania. A Terceira guerra celtibera (143-133 a.C.) foi a maior de todas e, acotío, é coñecida tamén como Guerra Numantina.

Ao rematar a Segunda guerra púnica, os cartaxineses perderon o control dos territorios hispanos fronte a Roma. A seguir, Roma dividiu o territorio e creou as provincias de Hispania Ulterior e Hispania Citerior. Daquela, os celtiberos, que compartían fronteira con esta última provincia comezaron a se enfrontaren co exército romano que actuaba nas áreas de Celtiberia e isto levou á Primeira guerra celtibera. A vitoria romana nesta guerra e os tratados de paz establecidos polo pretor romano Sempronio Graco con varias tribos conseguiron uns 24 anos de relativa paz.

No 154 a.C., o Senado romano rexeitou a ampliación das murallas da cidade de Segeda pertencente aos Belos e foi a causa da declaración de guerra. Esta Segunda guerra celtibera (154-152 a. C.) afectou polo menos a tres tribos celtiberas: os Titos, os Belos (cidades de Segeda e Nertobriga) e os Arévacos (cidades de Numantia, Axinum e Ocilis). Tras algunhas vitorias iniciais dos celtiberos, o cónsul Marco Claudio Marcelo conseguiu derrotalos en varias ocasións e asinaron a paz. O seguinte cónsul, Lucio Licinio Lúculo, atacou os Vacceos, unha tribo que vivía no centro do val do Douro e que non estaba en guerra con Roma, coa escusa de que maltrataba os Carpetanos. Esta Segunda guerra celtibera solapouse coa Guerra Lusitana (154-150 a.C.).

1. ↑ Apiano (1980), p. 144 (Libro VI, 46)
2. ↑ Apiano (1980), p. 148 (Libro VI, 50)
3. ↑ Erro no código da cita: Etiqueta <ref> non válida; non se forneceu texto para as referencias de nome :0