Racismo

O racismo^[1] é a crenza segundo a cal os grupos humanos posúen diferentes trazos de comportamento correspondentes a atributos herdados e poden dividirse en función da superioridade dunha raza sobre as outras.^[2][3] O racismo tamén implica prexuízos, discriminación ou antagonismo dirixido cara a outras persoas porque son dunha raza ou etnia diferente.^[2] As variantes modernas do racismo están baseadas moitas veces nas percepcións sociais das diferenzas biolóxicas entre os pobos. Estes puntos de vista poden adoptar a forma de accións sociais, prácticas, crenzas ou sistemas políticos nos que as diferentes razas se clasifican como inherentemente superiores ou inferiores entre si, en función de presuntos trazos, habilidades ou características herdables compartidas.^[2][3] Houbo intentos de lexitimar as crenzas racistas a través de medios científicos, como o racismo científico, que se demostraron de forma abafante como infundadas. En termos de sistemas políticos (por exemplo o apartheid) que apoian a expresión de prexuízos ou aversión en prácticas ou leis discriminatorias, a ideoloxía racista pode incluír aspectos sociais asociados como o nativismo, a xenofobia, a alteridade, a segregación, a clasificación xerárquica e o supremacismo.

Aínda que os conceptos de raza e etnia considéranse separados na ciencia social contemporánea, os dous termos teñen unha longa historia de equivalencia no uso popular e na literatura máis antiga das ciencias sociais. A "etnia" utilízase a miúdo nun sentido próximo ao tradicionalmente atribuído á "raza", a división de grupos humanos baseada en calidades que se asume que son esenciais ou innatas ao grupo (por exemplo, devanceiros comúns ou comportamentos compartidos). Racismo e discriminación racial úsanse a miúdo para describir a discriminación por motivos étnicos ou culturais, independentemente de que estas diferenzas sexan descritas como raciais. Segundo a Convención Internacional sobre a Eliminación de todas as Formas de Discriminación Racial das Nacións Unidas, non hai distinción entre os termos discriminación "racial" e "étnica". Conclúe ademais que a superioridade baseada na diferenciación racial é cientificamente falsa, moralmente condenable, socialmente inxusta e perigosa. A convención tamén declarou que non hai ningunha xustificación para a discriminación racial, en ningún lugar, na teoría ou na práctica.^[4]

O racismo é un concepto relativamente moderno, que xurdiu na era do imperialismo europeo, no posterior crecemento do capitalismo e, especialmente, no comercio atlántico de escravos,^[5][6] dos cales foi un importante motor.^[7] Tamén foi unha das principais forzas detrás da segregación racial nos Estados Unidos nos séculos XIX e comezos do XX, e do apartheid en Suráfrica; o racismo dos séculos XIX e XX na cultura occidental está particularmente ben documentado e constitúe un punto de referencia nos estudos e discursos sobre o racismo.^[8] O racismo xogou un papel en xenocidios como o Holocausto, o xenocidio armenio, o xenocidio ruandés e o xenocidio dos serbios no Estado Independente de Croacia, así como proxectos coloniais incluíndo a colonización europea de América, África, Asia, e as deportacións de pobos na Unión Soviética incluíndo as deportacións de minorías indíxenas.^[9] Os pobos indíxenas foron e son suxeitos de actitudes racistas.

1. ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para racismo.
2. ↑ ^{2,0 2,1 2,2} Ghani, Navid (2008). "Racism". En Schaefer, Richard T. Encyclopedia of Race, Ethnicity, and Society. Sage. pp. 1113–1115. ISBN 978-1-4129-2694-2. 
3. ↑ ^{3,0 3,1} Newman, David M. (2012). Sociology: Exploring the Architecture of Everyday Life (9th ed.). Thousand Oaks, Calif.: SAGE Publications. p. 405. ISBN 978-1-4129-8729-5. Racism: Belief that humans are subdivided into distinct groups that are different in their social behavior and innate capacities and that can be ranked as superior or inferior. 
4. ↑ "International Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination". Oficina do Alto Comisionado das Nacións Unidas para os Dereitos Humanos. 21 de decembro de 1965. Consultado o 23 de decembro de 2011. 
5. ↑ Dennis, R. M. (2004). "Racism". En Kuper, A.; Kuper, J. The Social Science Encyclopedia, Volume 2 (3rd ed.). Londres; Nova York: Routledge. ISBN 978-1-134-35969-1. Racism [is] the idea that there is a direct correspondence between a group's values, behavior and attitudes, and its physical features ... Racism is also a relatively new idea: its birth can be traced to the European colonization of much of the world, the rise and development of European capitalism, and the development of the European and US slave trade. 
6. ↑ Lieberman, Leonard (1997). ""Race" 1997 and 2001: A Race Odyssey" (PDF). American Anthropological Association. p. 2. In the period since 1492, European overseas empires and colonies were established ... The establishment of mines and plantations enriched Europe while impoverishing and decimating the conquered and enslaved peoples in Africa and the New World. The race concept helped to give all this the appearance of scientific justification. 
7. ↑ Fredrickson, George M. 1988. The arrogance of race: historical perspectives on slavery, racism, and social inequality. Middletown, Conn: Wesleyan University Press
8. ↑ Reilly, Kevin; Kaufman, Stephen; Bodino, Angela (2003). Racism : a global reader. Armonk, NY: M.E. Sharpe. pp. 45–52. ISBN 978-0-7656-1060-7. 
9. ↑ Martin, Terry (1998). "The Origins of Soviet Ethnic Cleansing" (PDF). The Journal of Modern History 70 (4): 813–861. JSTOR 10.1086/235168. doi:10.1086/235168.