Back Нигериа Abkhazian Nigeria ACE Нигерие ADY Nigerië Afrikaans Nigeria ALS ናይጄሪያ Amharic Nigeria AMI Nicheria AN Nigeria ANG नाईजीरिया ANP
Nagsasabtan: 8°N 10°E / 8°N 10°E
Pederal a Republika ti Nigeria | |
|---|---|
 Wagayway
 Eskudo
| |
| Napili a pagsasao: Unity and Faith, Peace and Progress ("Panagkaykaysa ken Pammati, Kappia ken Rang-ay") | |
| Nailian a kanta: Arise, O Compatriots ("Bumangon, O Kompatriotas") | |
![Lokasion ti Nigeria (nangisit nga asul) – idiay Aprika (nakusnaw ng asul ken nangisit a kolor dapo) – idiay Kappon ti Aprika (nakusnaw ng asul) — [Leyenda]](view_html.php?sq=BTS: Butter &lang=ilo&q=Papeles:Location_Nigeria_AU_Africa.svg) Lokasion ti Nigeria (nangisit nga asul) – idiay Aprika (nakusnaw ng asul ken nangisit a kolor dapo) | |
| Kapitolio | Abuja 9°4′N 7°29′E / 9.067°N 7.483°E |
| Kadakkelan a siudad | Lagos 6°27′N 3°23′E / 6.450°N 3.383°E |
| Opisial a sasao | Ingles |
| Mabigbig a nilian a sasao | Hausa, Igbo, Yoruba |
| Mabigbig a rehional a sasao | Edo, Efik, Fulani, Idoma, Ijaw Kanuri[1] |
| Nagan dagiti umili | Nigeriano |
| Gobierno | Pederal a presidensial a republika |
| Muhammadu Buhari | |
| Yemi Osinbajo | |
| Lehislatura | Nailian nga Asemblia |
| Senado | |
| Kamara dagiti Pannakabagi | |
| Panagwaywayas manipud iti Nagkaykaysa a Pagarian | |
• Panagkaykaysa iti Akin-abagatan ken Akin-amianan a Nigeria | 1914 |
• Nairangarang ken nabigbigan | 1 Oktubre 1960 |
• Nairangarang ti republika | 1 Oktubre 1963 |
| Kalawa | |
• Dagup | 923,768 km2 (356,669 sq mi) (Maika-32) |
• Danum (%) | 1.4 |
| Populasion | |
• Karkulo idi 2021 | 211,400,708[2] (Maika-7) |
• Senso idi 2006 | 140,431,691 |
• Densidad | 218/km2 (564.6/sq mi) (Maika-42) |
| GDP (PPP) | Karkulo idi 2021 |
• Dagup | $1.116 trilion[3] (Maika-25) |
• Tunggal maysa a tao | $5,280 (Maika-129) |
| GDP (nominal) | Karkulo idi 2021 |
• Dagup | $514.049 bilion[3] (Maika-27) |
• Tunggal maysa a tao | $2,432 (Maika-137) |
| Gini (2020) |  35.1[4]kalalainganna |
| HDI (2019) |  0.539[5]ababa · Maika-161 |
| Kuarta | Naira (₦) (NGN) |
| Sona ti oras | UTC+1 (WAT) |
• Kalgaw (DST) | UTC+1 (saan a mapalpaliiw) |
| Pagmanehuan | kanawan |
| Kodigo ti panagtawag | +234 |
| Kodigo ti ISO 3166 | NG |
| TLD ti internet | .ng |
Ti Nigeria /naɪˈdʒɪəriə/ (
dengngen), ket opisial a ti Pederal a Republika ti Nigeria, ket maysa a pederal a batay-linteg a republika a buklen dagiti 36 nga estado ken dagiti Pederal Kapitolio a Teritorio, Abuja. Ti pagilian ket mabirukan idiay Laud nga Aprika ken makibinningay kadagiti daga a pagbeddengan iti Republika iti Benin iti laud, ti Chad ken Kamerun iti daya, ken Niger iti amianan. Ti aplayana iti abagatan ket naisanglad iti Golpo iti Guinea idiay Taaw Atlantiko. Dagiti tallo a kadakkelan ken kaaduan ti impluensia a grupo ti etniko idiay Nigeria ket dagiti Hausa, Igbo ken Yoruba.
Ti Nigeria ket gangani nga agpadpada a nagudua a nagbaetan dagiti Muslim idiay Amianan ken dagiti Kristiano idiay Abagatan; adda bassit kadagiti minoridad nga agsansanay iti tradisonal a relihion. Manipud idi 2002 adda dagiti adu a sinnuppiatan, a naisangsangayan idiay Amianan a paset ti pagilian, a nagbaetan dagiti puersa ti gobierno ken dagiti Islamista a Boko Haram, dagiti militante a jihadista a nagsuksukisok a mangipatakder ti sharia a linteg.
Dagiti tattao ti Nigeria ket addaanda iti nawatiwat a pakasaritaan. Dagiti arkeolohiko nga ebidensia ket mangipakpakita a dagiti panagtaeng ti tao iti dayta a lugar ket mabalin a mapetsaan manipud idi 9000 BCE.[6] Ti lugar iti lawlaw ti Benue ken Karayan Krus ket naipanpanunotan nga isu ti kasisigud a nagtaengan dagiti Bantu migrante a nagwarwaras iti kaaduan a ballasiw ti tengngal ken akin-abagatan nga Aprika kadagiti allon a nagbaetan ti Umuna a milenio BC ken ti maikadua a milenio. Ti nagan a Nigeria ket naala idi manipud iti Karayan Niger a nagay-ayus iti daytoy a pagilian. Dagiti Britaniko ket sinakupda ti Nigeria idi naladaw a maika-19 a siglo ken idi nasapa a maika-20 a siglo, ken nangipatakderda kadagiti administratibo nga estruktura ken linteg bayat a binigbigbiganda dagiti tinawtawid a daulo. Nawayaan ti Nigeria idi 1960. Kadagiti napalabas a tawen kalpasan daytoy, nakasanay daytoy iti maysa a sibil a gubat idi pinadas ti Biafra a nangipatakder ti panagwaywayas. Dagiti militar a gobierno iti panawen dagiti didigra ket nagisinnublat kadagiti kadagiti demokratiko a nabutosan a gobierno.
Ti Nigeria ket isu ti kaaduan ti populasion a pagilian idiay Aprika, ti maikapito a kaaduan ti populasion iti lubong, ken ti kaaduan ti populasion iti lubong a dagiti kaaduan ti populasionna ket nangisit.[7] Dagiti reserbana ti lana ket nakaiyeg iti adu a napastrek a kuarta iti daytoy a pagilian. Daytoy ket nailista kadagiti "Sumaruno a Sangapulo ket Maysa" nga ekonomia, ken daytoy ket kameng ti Mankomunidad dagiti Pagilian.
- ^ "Languages of Nigeria" [Dagiti Pagsasao iti Nigeria]. Ethnologue (iti Ingles). Naala idi 12 Septiembre 2010.
- ^ "Nigeria Population Growth Rate 1950–2021". Macrotrends (iti Ingles). Naala idi 21 Hunio 2021.
- ^ a b "World Economic Outlook Database, October 2020 – Nigeria". International Monetary Fund (iti Ingles). Naala idi 15 Oktubre 2020.
- ^ "Poverty and Inequality Index". National Bureau of Statistics (iti Ingles). Naala idi 2020-06-08.
- ^ United Nations Development Programme (2020). Human Development Report 2020: The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene (PDF) (iti Ingles). pp. 343–346. ISBN 978-92-1-126442-5. Naala idi 16 Disiembre 2020.
- ^ McIntosh, Susan Keech (1981). Current Directions in West African Prehistory [Dagiti Agdama a Panakaiturong ti Sakbay a Pakasaritaan iti Laud nga Aprika] (iti Ingles). Palo Alto, California: Annual Reviews. pp. 215–258.
- ^ Library of Congress – Federal Research Division (Hulio 2008). "Country Profile: Nigeria" [Bariweswes ti Pagilian: Nigeria] (PDF) (iti Ingles). p. 9. Naiyarkibo manipud iti kasisigud (PDF) idi 2012-01-09. Naala idi 28 Disiembre 2011.
© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search