Empayar Gupta

Empayar Gupta गुप्त राजवंश Gupta Rājavaṃśacode: inc is deprecated
320–600-an
Empayar Gupta pada takat yang terbesar (kelabu), serta negeri-negeri lindungannya (hijau).
Ibu negara	Pataliputra
Bahasa yang umum digunakan	Sanskrit
Agama	Agama Hindu Agama Buddha
Kerajaan	Pemerintahan beraja
Maharajadhiraja
• 240-an - 280-an	Sri-Gupta
• 319-335	Chandragupta I
• 540-550	Vishnugupta
Era Sejarah	Zaman purba
• Didirikan	320
• Dibubarkan	600-an
Didahului oleh Diganti oleh Dinasti Kanva Empayar Kushan Dinasti Pala

Empayar Gupta (Sanskrit: गुप्त राजवंशcode: sa is deprecated , Gupta Rājavaṃśa) ialah empayar India kuno yang wujud mulai kira-kira 320 hingga 550 Masihi dan merangkumi kebanyakan subbenua India.^[1] Diasaskan oleh Maharaja Sri-Gupta, dinasti ini ialah contoh unggul sebuah tamadun klasik.^[2] Keamanan dan kemakmuran yang wujud di bawah kepimpinan raja-raja Gupta membolehkan pengejaran bidang kegiatan saintifik dan kesenian. ^[3]. Zaman ini dikenali sebagai Zaman Kegemilangan India ^[4] dan ditandai oleh banyak rekaan dan temuan dalam bidang sains, teknologi, kejuruteraan, seni, dialektik, kesusasteraan, logik, matematik, astronomi, agama, dan falsafah yang membentuk unsur-unsur tentang apa yang umumnya dikenali sebagai budaya Hindu.^[5] Chandragupta I, Samudragupta, dan Chandragupta II merupakan raja-raja yang terkenal dalam dinasti Gupta.^[6]

Pencapaian tertinggi daya cipta kebudayaan ini adalah dalam bidang seni bina, arca, dan lukisannya yang megah.^[7] Zaman Gupta menghasilkan sarjana seperti Kalidasa, Aryabhata, Varahamihira, Vishnu Sharma, Vatsyayana, dan Prashastapada yang masing-masing menyumbangkan kemajuan yang besar dalam banyak bidang akademik.^[8][9] Sains dan pentadbiran politik mencapai puncak yang lebih tinggi semasa zaman Gupta.^[10] Hubungan-hubungan perdagangan yang kuat juga menyebabkan wilayah ini merupakan suatu pusat kebudayaan yang penting serta juga menjadikannya sebagai suatu pangkalan yang mempengaruhi kerajaan-kerajaan dan wilayah-wilayah yang berhampiran di Burma, Sri Lanka, Kepulauan Melayu, dan Indochina.^[11]

Kitab Purana terawal yang masih wujud juga dianggap ditulis sekitar zaman ini. Empayar ini beransur-ansur merosot kerana pelbagai faktor, termasuklah kehilangan wilayah dan kuasa empayar yang besar yang diakibatkan oleh bekas negeri-negeri lindungannya dan serangan oleh orang Huna dari Asia Tengah.^[12] Selepas kejatuhan Empayar Gupta pada abad ke-6, India sekali lagi diperintah oleh banyak kerajaan wilayah, dengan salasilah sebuah kaum kerabat Gupta terus memerintah Magadha. Raja-raja itu akhirnya digulingkan oleh Harsha, raja dari Vardhana, yang mengasaskan sebuah empayar yang baharu pada separuh pertama abad ke-7.