Augustus (keizer)

Imperator Caesar Augustus
	Postume buste van Imperator Caesar Augustus met corona civica (zogenaamde „Augustus Bevilacqua“-buste, 45-50, Glyptothek München).
Geboortedatum	63 v.Chr.
Sterfdatum	14 n.Chr.
Tijdvak	Augusteïsche periode; Julisch-Claudische dynastie
Periode	27 v.Chr.-14 n.Chr.
Opvolger	Tiberius
Staatsvorm	principaat
Persoonlijke gegevens
Naam bij geboorte	Gaius Octavius (Thurinus)
Naam als keizer	Imperator Caesar Augustus
Zoon van	Gaius Octavius; Atia Balba Caesonia
Geadopteerde zoon van	Gaius Julius Caesar
Vader van	Julia Caesaris maior
Adoptievader van	Gaius Julius Caesar; Lucius Julius Caesar; Tiberius; Agrippa Julius Caesar
Gehuwd met	1) Clodia; 2) Scribonia; 3) Livia Drusilla
Broer van	Octavia Thurina maior; Octavia Thurina minor
Romeinse keizers
Portaal	Romeinse Rijk

Imperator Caesar Augustus (Rome,^[1] 23 september 63 v.Chr.^[2] – Nola, 19 augustus 14 n.Chr.), geboren als Gaius Octavianus (Thurinus), die zich na zijn adoptie door zijn oudoom Gaius Julius Caesar noemde,^[3] meestal kortweg aangeduid met de door hemzelf niet gebruikte naam Octavianus (voor 27 v.Chr.) of Augustus (na 27 v.Chr.), was de eerste princeps (vgl. "Keizer") van het Romeinse rijk. Door steeds meer verschillende bevoegdheden van republikeinse magistraten naar zich toe te trekken kreeg hij als alleenheerser de feitelijke macht over Rome in handen.

Deze achterneef en voornaamste erfgenaam van Gaius Julius Caesar (Julius Caesar) won de machtsstrijd die volgde op de moord op Caesar op 15 maart 44 v.Chr. en was in 31 v.Chr. de enige die levend uit deze strijd kwam. Vanaf 27 v.Chr. zou hij als princeps (eerste burger) de teugels van het Imperium Romanum in handen houden. Hij maakte een einde aan een eeuw van burgeroorlogen en stichtte in de daaropvolgende periode de Julisch-Claudische dynastie. Onder het mom van het herstel van de republiek (restitutio rei publicae) voerde hij in werkelijkheid een duurzame omvorming tot monarchie (principaat) door. Ook op sociaal-economisch en ander gebied voerde Augustus tijdens zijn regering hervormingen door. Zijn heerschappij zorgde voor een langdurige tijd van interne vrede, die als Pax Romana (soms ook wel Pax Augusta) werd aangeduid.

↑ Suetonius, Augustus 5.1: Natus est Augustus […] regione Palati ad Capita Bubula, ubi nunc sacrarium habet, aliquanto post quam excessit constitutum. („Geboren is Augustus […] in de regio van de Palatijn bij de Capita Bubula (ossenkoppen), waar men nu een sacrarium (heiligdommetje) heeft, enige tijd nadat hij was overleden opgericht.“)
↑
De keerzijde van een denarius met een capricornus, cornucopia, roer van een schip en AVGVSTVS als legende.

22 september in de pre-juliaanse kalender: IX Kal. Oct. 691 a.u.c. kort voor zonsopgang (paulo ante solis exortum). In de Fasti van de Romeinen werd de verjaardag van Augustus gevierd op 23 en 24 september, verbonden met de ludi Augustales, die tot in de late oudheid als feest ter ere van de Divus Augustus werden voortgezet. Volgens nieuwere astronomische berekeningen werd Augustus onder het sterrenbeeld Libra geboren, daar de oude Romeinse kalender in het jaar 63 v.Chr. met de latere juliaanse grotendeels overeenstemde. Niettemin beklemtoonde Augustus altijd zijn geboorte onder het sterrenteken Capricornus (steenbok) (Suetonius, Augustus 5, 94.12.), waarmee echter de „wedergeboorte“ van Augustus als C. Iulius Divi filius Caesar werd bedoeld (zie verder), die door de verschijning van de Julische ster in conjunctie met Capricornus in ascendenten theopolitisch werd gedefinieerd (J.T. Ramsey - A.L. Licht, The Comet of 44 B.C. and Caesar's Funeral Games, Atlanta, 1997.). Of zijn geboortedag op grond van de juliaanse kalenderhervorming na gelijkschakeling met de ontbrekende 90 dagen van de oude Romeinse kalender ook daarenboven in de tijd van de steenbok werd gevierd, is niet geweten, maar wel waarschijnlijk, daar de Capricornus altijd een belangrijk element in de Augusteïsche propaganda bleef, vooral op munten (zie afbeelding). Een verdere aanwijzing kan men terugvinden in de verering van Augustus als zonnegod, bijvoorbeeld voorgesteld in de astraalsymboliek van de Divus-Iulius-cultus sinds het verschijnen van de sidus Iulium en in de daarop terug te voeren nimbus (cf. ook Octavianus in Vergilius, Aeneïs 8675 ff.), in het solarium Augusti evenals verder in de algemene identificatie met de god Sol, die later als Sol Invictus nauw met de Romeinse keizers was verbonden en wiens feestdag op 25 december was (cf. ook de beelden van de Divus-Iulius-cultus met de inscriptie Deo Invicto, die in de Sol-Invictus-cultus als Deo Soli Invicto Imperatori werd overgenomen). Daarom is als periode voor de feestdagen van de astrologische geboortedag 23 tot 26 december te veronderstellen.
↑ A. Goldsworthy, Augustus. From revolutionary to Emperor, Londen, 2015, p. 89. Hij noemde zichzelf na zijn adoptie Gaius Julius Caesar en zo vermelden de bronnen hem.

[1] Suetonius, Augustus 5.1: Natus est Augustus […] regione Palati ad Capita Bubula, ubi nunc sacrarium habet, aliquanto post quam excessit constitutum. („Geboren is Augustus […] in de regio van de Palatijn bij de Capita Bubula (ossenkoppen), waar men nu een sacrarium (heiligdommetje) heeft, enige tijd nadat hij was overleden opgericht.“)

[2] 
De keerzijde van een denarius met een capricornus, cornucopia, roer van een schip en AVGVSTVS als legende.

22 september in de pre-juliaanse kalender: IX Kal. Oct. 691 a.u.c. kort voor zonsopgang (paulo ante solis exortum). In de Fasti van de Romeinen werd de verjaardag van Augustus gevierd op 23 en 24 september, verbonden met de ludi Augustales, die tot in de late oudheid als feest ter ere van de Divus Augustus werden voortgezet. Volgens nieuwere astronomische berekeningen werd Augustus onder het sterrenbeeld Libra geboren, daar de oude Romeinse kalender in het jaar 63 v.Chr. met de latere juliaanse grotendeels overeenstemde. Niettemin beklemtoonde Augustus altijd zijn geboorte onder het sterrenteken Capricornus (steenbok) (Suetonius, Augustus 5, 94.12.), waarmee echter de „wedergeboorte“ van Augustus als C. Iulius Divi filius Caesar werd bedoeld (zie verder), die door de verschijning van de Julische ster in conjunctie met Capricornus in ascendenten theopolitisch werd gedefinieerd (J.T. Ramsey - A.L. Licht, The Comet of 44 B.C. and Caesar's Funeral Games, Atlanta, 1997.). Of zijn geboortedag op grond van de juliaanse kalenderhervorming na gelijkschakeling met de ontbrekende 90 dagen van de oude Romeinse kalender ook daarenboven in de tijd van de steenbok werd gevierd, is niet geweten, maar wel waarschijnlijk, daar de Capricornus altijd een belangrijk element in de Augusteïsche propaganda bleef, vooral op munten (zie afbeelding). Een verdere aanwijzing kan men terugvinden in de verering van Augustus als zonnegod, bijvoorbeeld voorgesteld in de astraalsymboliek van de Divus-Iulius-cultus sinds het verschijnen van de sidus Iulium en in de daarop terug te voeren nimbus (cf. ook Octavianus in Vergilius, Aeneïs 8675 ff.), in het solarium Augusti evenals verder in de algemene identificatie met de god Sol, die later als Sol Invictus nauw met de Romeinse keizers was verbonden en wiens feestdag op 25 december was (cf. ook de beelden van de Divus-Iulius-cultus met de inscriptie Deo Invicto, die in de Sol-Invictus-cultus als Deo Soli Invicto Imperatori werd overgenomen). Daarom is als periode voor de feestdagen van de astrologische geboortedag 23 tot 26 december te veronderstellen.

[3] A. Goldsworthy, Augustus. From revolutionary to Emperor, Londen, 2015, p. 89. Hij noemde zichzelf na zijn adoptie Gaius Julius Caesar en zo vermelden de bronnen hem.

[1]

[2]

[3]