Civiel recht (Nederland)

Civiel recht, burgerlijk recht of privaatrecht bestaat uit een materieel en een formeel gedeelte. Het materiële gedeelte stelt regels ten aanzien van de verhoudingen tussen burgers onderling en tussen burgers en goederen. Het formeel privaatrecht is het burgerlijk procesrecht: het geeft regels over de handhaving van de materiële regels.

Kenmerkend voor het burgerlijk recht is dat betrokkenen zelf het recht moeten activeren. Er is, anders dan bij het strafrecht, geen centrale instantie die een zaak voor de rechter brengt. Indien iemand van mening is dat een recht is geschonden, dient diegene de zaak onder de aandacht van de rechter te brengen.

Het materiële civiele recht is in Nederland met name terug te vinden in het Burgerlijk Wetboek. In andere landen met civiel recht bestaat doorgaans een wetboek met een soortgelijke naam: in Frankrijk de Code Civil, in Duitsland het Bürgerliches Gesetzbuch. Met name de Angelsaksische wereld heeft een ander systeem: het gemene recht ofwel common law.

Het materiële burgerlijk recht is op te splitsen in een deel ten aanzien van de rechtspositie van personen en een vermogensrechtelijk deel.