DNA-sequencing

Deel van een serie artikelen over Genetica
Stuifmeelcellen in meiose
Algemeen
Chromosoom · DNA · Erfelijkheid · Genetische variatie · Genoom · Mutatie · Nucleotide · RNA
Onderzoek
DNA-analyse · Gentechnologie · Genomica · Recombinant DNA · Sequencing
Vakgebieden
Epigenetica · Klinische genetica · Mendel · Moleculaire genetica · Populatiegenetica
Portaal    Genetica

DNA-sequencing is het proces waarbij de volgorde (sequentie) van nucleotiden in het DNA wordt vastgesteld. DNA-sequencing omvat alle methoden en technieken die onderzoekers gebruiken om de volgorde van de vier basen te bepalen: adenine, guanine, cytosine en thymine. De opkomst van snelle sequencing-methoden sinds de jaren 2000 vormde de basis voor vele belangrijke biologische en medische ontwikkelingen.^[1]

Kennis van DNA-sequenties is van essentieel belang voor fundamenteel biologisch onderzoek en wordt praktisch toegepast in andere disciplines, zoals klinische genetica, biotechnologie, forensisch onderzoek, virologie en fylogenetica. Door het genetisch materiaal tussen individuen te vergelijken kan bijvoorbeeld een ziekte worden gediagnosticeerd,^[2] een misdadiger worden opgespoord, geïndividualiseerde medische zorg worden verleend en kunnen nieuw ontdekte organismen worden geïdentificeerd en gecatalogiseerd.^[3]

De eerste DNA-sequenties werden begin jaren zeventig van de twintigste eeuw vastgesteld met behulp van eenvoudige methoden op basis van tweedimensionale chromatografie. Na de ontwikkeling van sequentiemethoden op basis van fluorescentie is DNA-sequencing veel goedkoper en ordes van grootte sneller geworden.^[4] Moderne DNA-sequencingtechnologieën zijn noodzakelijk bij het ontcijferen van genomen. Soorten waarvan het genoom nauwkeurig bekend is zijn de mens, enkele modelorganismen zoals de zandraket (Arabidopsis) en de fruitvlieg (Drosophila), vee zoals het rund en landbouwgewassen zoals rijst en tarwe.

1. ↑ (en) Behjati S, Tarpey PS (2013). What is next generation sequencing?. Archives of Disease in Childhood. Education and Practice Edition 98 (6): 236–8. PMID 23986538. PMC 3841808. DOI: 10.1136/archdischild-2013-304340.
2. ↑ (en) Chmielecki J, Meyerson M (2014). DNA sequencing of cancer: what have we learned?. Annual Review of Medicine 65 (1): 63–79. PMID 24274178. DOI: 10.1146/annurev-med-060712-200152.
3. ↑ (en) (2013). DNA sequence analysis with droplet-based microfluidics. Lab on a Chip 13 (24): 4864–9. PMID 24185402. PMC 4090915. DOI: 10.1039/c3lc50905b.
4. ↑ (en) Pettersson E, Lundeberg J, Ahmadian A (2009). Generations of sequencing technologies. Genomics 93 (2): 105–11. PMID 18992322. DOI: 10.1016/j.ygeno.2008.10.003.