Die Wende

Met het begrip die Wende (de omwenteling), ook wel die friedliche Revolution genoemd, worden de ontwikkelingen in 1989 en 1990 aangeduid waarmee de Duitse Democratische Republiek (DDR) veranderde van een communistische dictatuur in een parlementaire democratie. Deze ontwikkeling was o.a. in gang gezet door de stakingen die al sinds 1980 plaatsvonden in Polen onder leiding van Solidarność en die op 4 juni 1989 in Polen de eerste (gedeeltelijk) vrije verkiezingen hadden weten af te dwingen. Daarnaast verzachtte de Sovjet-Unie, onder leiding van Michail Gorbatsjov haar greep op Oost-Europa. Dit inspireerde de Oost-Duitsers om op grote schaal te gaan protesteren. De belangrijkste gebeurtenis in deze periode was de opening van de Berlijnse Muur (de "val van de Muur") op 9 november 1989. Uiteindelijk mondde de Wende uit in de Duitse hereniging.

De term "Die Wende" werd op 16 oktober 1989, bijna een maand voor de val van de Muur, gebruikt op de voorpagina van het weekblad Der Spiegel. Twee dagen later gebruikte Egon Krenz dezelfde term in een toespraak.