Economisch nationalisme

Economisch nationalisme (ook wel economisch patriottisme of economisch populisme genoemd) is een economische ideologie die staatsinterventie in de economie prefereert boven alle andere marktmechanismen. De kerngedachte van economisch nationalisme is dat de economie nationalistische doelen moet dienen. Beleid dat vaak voorkomt wanneer regeringen economisch nationalisme toepassen zijn binnenlandse controle over de economie, arbeid en kapitaalvorming, zelfs als dit het opleggen van importheffingen en andere beperkingen vereist over het verkeer van arbeid, goederen en kapitaal.^[1][2] Ook zijn economische nationalisten vaak voorstanders van industriepolitiek.

Economische nationalisten verzetten zich tegen globalisering of trekken op zijn minst de voordelen van onbeperkte vrijhandel in twijfel en geven de voorkeur aan protectionisme. Voor economische nationalisten zijn markten ondergeschikt aan de staat en behoren ze de belangen van de staat te dienen (zoals het bieden van nationale veiligheid en het vergaren van militaire macht). De doctrine van het mercantilisme is een prominente variant van het economisch nationalisme.^[3] Economische nationalisten hebben de neiging om internationale handel te zien als een nulsomspel, waarbij het doel is om relatieve winst te behalen (in tegenstelling tot wederzijdse winst).^[1]

Economisch nationalisme heeft de neiging om de nadruk te leggen op industrialisatie, vanwege de overtuiging dat de industrie positieve spillover-effecten heeft op de rest van de economie, de zelfvoorziening en politieke autonomie van het land vergroot, en een cruciaal aspect is in het opbouwen van militaire macht. Economisch nationalisten zijn dan ook vaak voorstanders van het helpen van de lokale industrie met staatssteun en industriepolitiek.^[1]

1. ↑ ^{a b c} (en) Gilpin, Robert (1987). The Political Economy of International Relations. Princeton University Press, 31–34. ISBN 978-0-691-02262-8. Gearchiveerd op 26 maart 2023.
2. ↑ (en) Helleiner, Eric (2021). The Diversity of Economic Nationalism. New Political Economy 26 (2): 229–238. ISSN: 1356-3467. DOI: 10.1080/13563467.2020.1841137.
3. ↑ (en) Helleiner, Eric (2021). The Neomercantilists: A Global Intellectual History. Cornell University Press. ISBN 978-1-5017-6014-3. Gearchiveerd op 8 maart 2023.