Een veelbelovende jongeman

Een veelbelovende jongeman
Auteur(s)	Willem Frederik Hermans
Land	Nederland
Taal	Nederlands
Genre	novelle
Uitgever	G.A. van Oorschot
Uitgegeven	november 1957
Portaal    Literatuur

'Een veelbelovende jongeman' is een in 1957 gepubliceerde, autobiografische novelle van de Nederlandse schrijver Willem Frederik Hermans, geschreven in 1948 en 1949. Sebastiaan Klok, een veelbelovende dichter, werkt bij een firma in de Canadese provincie Nova Scotia als hij op een dag driehonderd dollar uit de kas steelt en afreist naar de Niagarawatervallen. In 1950 en 1951 probeerde de auteur tevergeefs de novelle te publiceren, onder meer door die in te zenden als kandidaat voor het Boekenweekgeschenk van 1951. Het is veruit het langste verhaal in de novellebundel Een landingspoging op Newfoundland en andere verhalen, maar toch trokken enkele van de vijf andere verhalen meer aandacht in de contemporaine recensies. De bundel verscheen in november 1957 en was sindsdien altijd verkrijgbaar; de novelle staat sinds 2006 in deel 7 van de Volledige werken, waarin Hermans' eerste drie novellebundels zijn verzameld.

Vanwege de passages over het literaire leven in Nederland wordt het verhaal gedeeltelijk beschouwd als een satirische sleutelnovelle: achter enkele fictieve namen zijn zonder moeite bekende literatoren als Menno ter Braak, Adriaan Morriën, Adriaan Roland Holst en Fokke Sierksma te herkennen en de auteur zelf treedt op als de psychiater Herman F. Williams. De verhaalgebeurtenissen volgen de tocht die de auteur in 1948 van Nova Scotia naar de Niagara maakte nauwgezet, zonder dat het verhaal realistisch aandoet. Zo worden vrijwel alle personages op karikaturale wijze beschreven in de gemeenplaatsen van hun beroep of nationaliteit. Thema's zijn de positie van een schrijver in een klein taalgebied, de irrationaliteit van handelingsbeslissingen, het verlangen naar ontsnapping aan bewustzijn. De thematiek krijgt gestalte door middel van motieven die tot het vaste repertoire van Hermans behoren, waaronder freudiaanse, en taalverschillen als factor die het onbegrip tussen mensen bevordert. De schrijfstijl houdt het midden tussen realistisch en surrealistisch, waarbij een realistische, gedetailleerde beschrijving samengaat met opzichtige cliché', surrealistische elementen en originele beeldspraak.