Gesp

Een gesp is een sluiting in de vorm van een metalen stift, de tong of doorn genoemd, met aan de ene zijde een oog dat scharniert om de ene zijde van een metalen beugel en die in gesloten toestand rust op de tegenoverliggende zijde van de beugel, waarmee een kledingstuk, een riem, een schoen of een tas kan worden gesloten. De doorn kan ook om een as scharnieren die in het midden van de beugel is bevestigd. De beugel kan een veelheid aan vormen hebben, rechthoekig, rond of ovaal komt het vaakst voor. Gespen in de vorm van fibulæ werden in de oudheid gebruikt om kledingstukken te sluiten, later kwamen de knopen, uit been, ivoor of metaal in gebruik.

Tot in het eerste kwart van de 19e eeuw was het gebruikelijk om schoenen, vooral herenschoenen, met een gesp te sluiten. De gespen van edellieden werden soms van edelmetaal als goud of zilver vervaardigd. Ook gespen met strassstenen (imitatiediamanten) komen voor.

Het was in de 18e eeuw niet gebruikelijk om echte edelstenen in schoengespen te verwerken. Ook als men zich dat kon veroorloven werd het gezien als een uiting van slechte smaak.