Goederenrecht

Het goederenrecht is een onderdeel van het vermogensrecht, het stelsel van rechtsregels met betrekking tot dat wat als iemands vermogen geldt, de verkrijging, het verlies en de overdracht ervan. Andere onderdelen van het vermogensrecht zijn bijvoorbeeld het verbintenissenrecht, het erfrecht en het huwelijksvermogensrecht.^[1] In zowel Nederland als België was eerder de term zakenrecht gebruikelijk. De term goederenrecht dekt de inhoud van het rechtsgebied niet in zijn geheel gezien het feit dat het, anders dan de naam doet vermoeden, niet het recht met betrekking tot goederen betreft maar eerder het recht ten aanzien van goederen.

Het goederenrecht gaat over vermogensrechten die een bepaalde gradatie van juridische zeggenschap geven over een goed, het recht om onder uitsluiting van anderen over een goed te beschikken. Het recht van eigendom verschaft de rechthebbende de meest verstrekkende bevoegdheden. Beperktere zeggenschap over een goed geven het recht van vruchtgebruik, erfdienstbaarheid, opstal, erfpacht, van pand, van hypotheek en het appartementsrecht. Eigendomsrechten zijn beschermd als grondrecht door het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens (eerste protocol, art. 1 EVRM). Kenmerkend voor het goederenrecht is, dat alleen de in de wet genoemde rechten goederenrechtelijke werking hebben, het is een gesloten stelsel en dat de rechten tegenover iedereen gelden, ze hebben absolute werking.

1. ↑ Het erfrecht wordt vaak ondergebracht bij het Personen- en Familierecht maar dat is juridisch-systematisch onjuist. Het erfrecht regelt geen betrekkingen tussen personen maar de overgang van vermogen bij overlijden. (Aldus b.v. Prof. S. Perrick in Asser 4 Erfrecht en schenking)