Gregorius van Nazianze

De heilige Gregorius van Nazianze^[1] of Gregorius de Theoloog (Oudgrieks: Γρηγόριος Α´ ὁ Ναζιανζηνός of Γρηγόριος ὁ Θεολόγος) (329 - 25 januari 389) is samen met de heilige Basilius de Grote de grondlegger van het oosterse kloosterleven. Hun gedachtenis wordt in de Rooms-Katholieke Kerk gevierd op 2 januari. Gregorius van Nazianze is een van de Cappadocische Vaders. De Orthodoxe Kerk en de oosters-katholieke kerken kennen twee feestdagen ter ere van Gregorius: 25 januari als het belangrijkste feest en 30 januari, bekend als het feest van de Drie Grote Hiërarchen^[2].

Gregorius was sofist en had een retorische en literaire opleiding achter de rug vóór hij priester werd. Hij werd theoloog en bisschop in Constantinopel.

Hij is de grondlegger van de orthodoxe leer van de Drievuldigheid (Drie-eenheid): God is één wezen in drie hypostasen. In de Rooms-Katholieke Kerk geldt hij als kerkleraar.
Hij heeft talrijke brieven, redevoeringen en gedichten geschreven. Een van de bekendste is Christus Patiens, een tragedie over de kruisdood; zijn auteurschap wordt evenwel in twijfel getrokken.

1. ↑ Nazianze in het Imperium Romanum is vandaag de Turkse gemeente Bekarlar in de provincie Aksaray
2. ↑ De drie Grote Hiërarchen zijn Basilius de Grote, Johannes Chrysostomus en Gregorius van Nazianze.