Hendrik IV van Frankrijk

Hendrik van Navarra
1553-1610
Hendrik IV, koning van Frankrijk in harnas (ca.1610), Frans Pourbus, Louvre
Hertog van Vendôme
Periode	1562-1589
Voorganger	Anton
Opvolger	bij het kroondomein
Koning van Navarra
Periode	1572-1610
Voorganger	Johanna III
Opvolger	Lodewijk XIII van Frankrijk
Graaf van Foix
Periode	1572-1607
Voorganger	Hendrik II
Opvolger	bij het Frans kroondomein
Graaf van Bigorre
Periode	1572-1607
Voorganger	Johanna van Albret
Opvolger	bij het Frans kroondomein
Koning van Frankrijk
Periode	1589-1610
Voorganger	Hendrik III
Opvolger	Lodewijk XIII
Vader	Anton van Bourbon
Moeder	Johanna van Albret
Dynastie	Bourbon
Partner	Margaretha van Valois (1572-1599), Maria de' Medici (1600-1610)
Kinderen	6

Hendrik IV (Pau (Navarra, nu Frankrijk), 13 december 1553 – Parijs, 14 mei 1610) was koning van Navarra (als Hendrik III) van 1572 tot 1610 en koning van Frankrijk van 1589 tot 1610. Hij was de eerste Franse monarch van het huis Bourbon.

Hendrik werd katholiek gedoopt, maar bekeerde zich tot het protestantisme samen met zijn moeder Johanna van Albret, koningin van Navarra. Hij erfde de troon van Navarra in 1572 toen zijn moeder stierf. Als hugenoot was hij betrokken bij de Hugenotenoorlogen; hij kon maar net ontsnappen aan een moordaanslag ten tijde van de Bartholomeusnacht en leidde later de protestantse troepen tegen het koninklijk leger.

Als Franse prins van den bloede door zijn afstamming van Lodewijk IX van Frankrijk, besteeg hij de troon van Frankrijk in 1589 na de dood van zijn kinderloze neef Hendrik III. Bij het accepteren van de troon vond hij het verstandig om zijn calvinistisch geloof af te zweren. Toch werd zijn kroning gevolgd door een vier jaar lange oorlog tegen de Ligue om zijn legitimiteit te vestigen.

Hendrik was een van de populairste koningen, zowel tijdens als na zijn heerschappij. Hendrik besteedde veel aandacht aan de welvaart van zijn onderdanen. Als pragmatisch politicus toonde hij een ongebruikelijke religieuze tolerantie voor die tijd. Hij vaardigde in 1598 het Edict van Nantes uit, waardoor de religieuze vrijheden van de protestanten werden gegarandeerd en zo de Hugenotenoorlogen werden beëindigd. Hij werd vermoord door François Ravaillac, een katholiek.