Karel VIII van Frankrijk

Karel VIII
1470-1498
Koning van Frankrijk
Periode	1483-1498
Voorganger	Lodewijk XI
Opvolger	Lodewijk XII
Vader	Lodewijk XI van Frankrijk
Moeder	Charlotte van Savoye

Karel VIII (Amboise, 30 juni 1470 – aldaar, 7 april 1498) was koning van Frankrijk van 1483 tot aan zijn dood op 28-jarige leeftijd.

Hij was de tweede zoon van de beruchte Lodewijk XI, die hem totaal negeerde en zijn opvoeding verwaarloosde. Toen zijn vader overleed, was Karel nog geen 14 jaar oud en kon hij lezen noch schrijven. Op zijn sterfbed stelde Lodewijk XI zijn oudste dochter Anna van Beaujeu aan tot voogd over haar broer, tot deze zelfstandig zou kunnen regeren. De jonge prins werd als Karel VIII gekroond te Reims op 14 mei 1484 en Anna van Beaujeu had onmiddellijk af te rekenen met het verzet van haar zwager Lodewijk van Orléans, de echtgenoot van haar zuster Johanna. Deze aanvaardde niet dat de voogdijschap over de kroonprins aan een vrouw werd toevertrouwd. De vete eindigde met de nederlaag en gevangenneming van Lodewijk van Orléans.
Na achtereenvolgende verlovingen met Maria van Bourgondië (1477), dochter van Karel de Stoute, en met Maria's dochter Margaretha van Oostenrijk (1483), werd uiteindelijk tot een huwelijk besloten tussen Karel VIII en de hertogin Anna van Bretagne, de enige erfgename van dit vorstendom. Door de afspraken gemaakt voorafgaand aan het huwelijk, dat op 6 december 1491 plaatsvond, werd het Hertogdom Bretagne deel van het Franse koninkrijk. Vanaf dit moment begon Karel ook zelfstandig te regeren. Een van zijn eerste autonome beslissingen was de vrijlating van zijn zwager Lodewijk van Orléans, die sindsdien zijn loyale dienaar is gebleven en hem ook zou opvolgen.

Tijdens zijn regeerperiode gingen Artesië (Artois), Franche-Comté en Roussillon voor hem verloren. Hij besteedde zijn energie in hoofdzaak aan de machtsstrijd in Italië, aanvankelijk met een grote militaire expeditie in de 1494, die leidde tot de verovering en inlijving van het koninkrijk Napels in februari 1495 onder zijn macht. Wat door zijn vijanden als militair en politiek kunststuk werd gezien. Hierop werd een monsterverbond gesloten tussen de andere grootmachten, bekend geworden als de Liga van Venetie. Deze overmacht dwong hem af te zien van zijn aanspraken op de Napolitaanse kroon, hij moest zijn legers terugtrekken achter de Alpen.

Karel VIII overleed jong te Amboise, toen hij de avond voor Palmzondag met zijn vrouw naar de kaatsbaan buiten het kasteel ging. Hij stootte zijn hoofd tegen een deuropening in het kasteel van Amboise; voelde zich daarna misselijk en stierf een paar uur later op dezelfde plaats. Omdat drie van zijn zes kinderen vroeg stierven (drie werden dood geboren), ging de Franse kroon van rechtswege over naar de afstammelingen van Lodewijk I van Orléans, broer van Karels overgrootvader Karel VI. Zijn zwager (en verre neef) volgde hem op als Lodewijk XII, en trouwde ook met zijn weduwe Anna van Bretagne.