Kruisvereniging

Een kruisvereniging is in Nederland een particuliere vereniging gericht op het geven van voorlichting op het terrein van volksgezondheid, de bevordering van hygiëne, het voorkomen en bestrijden van besmettelijke ziektes, infecties en epidemieën; het verzorgen en verplegen van zieken thuis en het uitlenen van verpleegartikelen en hulpmiddelen. Doelgroep waren de arme, onwetende bevolkingslagen, ook volks- of arbeidersklasse genoemd. Eind 19e, begin 20e eeuw hoorde ook het opleiden van pleegzusters tot haar werkgebied omdat daaraan toen een groot gebrek was.

In de jaren zestig van de twintigste eeuw hadden alle kruisverenigingen in Nederland samen ongeveer 1450 vestigingen, de Kruisgebouwen of Kruisposten. In 1990 bundelden de Kruisverenigingen zich in de Landelijke Vereniging voor Thuiszorg (LVT).