Limburgse mergel

Mergel of Limburgse mergel is de gebruikelijke benaming voor een krijtgesteente uit het zuiden van de Nederlandse en Belgische provincies Limburg. Hierbij gaat het meestal niet om mergel volgens de geologische betekenis. De Limburgse mergel is vooral afgezet tijdens het Krijt en komt ondergronds in vrijwel geheel Nederland en grote delen van Vlaanderen voor.

In de Zuid-Limburgse en Waalse Sint-Pietersberg en ook in de Belgisch-Zuid-Limburgse gemeenten Riemst en Heers zijn mijnen in krijtgesteente te vinden, die in de volksmond de "mergelgrotten" worden genoemd. Deze "grotten" zijn bijvoorbeeld in gebruik als champignonkwekerijen of zijn toegewezen als beschermde habitat voor vleermuizen.

Mergelsteen wordt in Nederland enkel nog gewonnen in Sibbe en wordt gebruikt in de bouw (vooral restauratie van monumentale gebouwen en in sommige gevallen voor nieuwbouw). Mergel is daarmee in Nederland de enige voor deze doeleinden gewonnen steensoort. Hoewel het een zacht gesteente is, is het vrij weervast, mits de vochthuishouding goed geregeld is; natte mergel kan kapotvriezen. Mergel bestaat voor 98% uit koolzure kalk en 2% uit andere bestanddelen. Mergel bevat geen zand.^[1]

De Limburgse benaming "mergel" komt waarschijnlijk van het Latijnse "marga". Hieronder verstonden de Romeinen alle niet-verharde kalkhoudende sedimenten.

1. ↑ A. Slinger/H. Janse/G. Berends: Natuursteen in Monumenten, Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist