Mithridates VI van Pontus

Mithridates VI de Grote, Eupator Dionysus
132 – 63 v.Chr.
Mithridates VI als Herakles met de kop van de Nemeïsche leeuw als helm
Koning van Pontus
Periode	ca. 120 – 63 v.Chr.
Voorganger	Mithridates V
Opvolger	Pharnaces II
Vader	Mithridates V
Moeder	Laodice VI

Mithridates VI (132-63 v.Chr.), bijgenaamd Eupator Dionysus, was van ca. 120 tot 63 v.Chr. koning van Pontus. Door zijn Perzische en Hellenistische afkomst zag hij zichzelf als verdediger tegen de Romeinse overheersing van het oosten en onder zijn leiding bereikte het koninkrijk het toppunt van macht en groeide met de Mithridatische oorlogen uit tot Romes meest succesvolle tegenstander van die eeuw. Dit gaf hem al in zijn eigen tijd een befaamdheid die aanhield tot de twintigste eeuw. Volgens Racine (1673) gold il n'y a guère de nom plus connu que celui de Mithridate, bijna geen naam beter bekend dan die van Mithridates. Gedurende de twintigste eeuw verdween zijn naam echter uit het collectieve geheugen. Problematisch bij het weergeven van zijn regeerperiode is dat de overgebleven bronnen vooral Romeins zijn en daarmee een gekleurd beeld geven. Cicero stelde dat zijn veroveringsdrang de Romeinse belangen schade toebracht, terwijl Plutarchus hem zag als slachtoffer van Romeins imperialisme.

Enkele legendes hebben de mythevorming rond Mithridates versterkt. Zo zou hij beschikt hebben over een fenomenaal geheugen en in staat zijn geweest eenieder van zijn manschappen bij voornaam en in zijn moedertaal – een van de 22 talen die hij sprak – aan te spreken. Ook nam hij volgens Appianus en Lucius Cassius Dio regelmatig verdund gif in, om zo dodelijke doses te kunnen weerstaan, een praktijk die Aulus Cornelius Celsus mithridatisme noemde. Ook zijn wreedheid en vasthoudendheid werden uitvoerig beschreven.

Mithridates was de voorkeursnaam van de Romeinen, Mithradates die van de Grieken. Hij wordt ook wel Mithridates de Grote genoemd, maar deze naam deelt hij met zijn tijdgenoot Mithridates II de Grote van Parthië. Vanaf in ieder geval 102-101 v.Chr. voerde hij ook de naam Dionysus en later werd daar Eupator (goede vader) aan toegevoegd.