Mysteriecultus

De mysteriecultus was een soort cultus uit de oud-Griekse en Romeinse religie die alleen toegankelijk was voor een ingewijde en dus geen deel uitmaakte van de publieke religie. De deelnemer kon op vrijwillige basis participeren om zo een persoonlijke band met de cultusgod te ontwikkelen en bepaalde kennis op te doen. Door inwijding en deelname aan de cultus, geloofde men dat de levenskwaliteit en het leven na de dood beter zou zijn. De oudst bekende mysteriecultus is die van Eleusis in de 7e eeuw v.Chr., waarbij Demeter en haar dochter werden vereerd. Andere vroege mysteriën zijn de Dionysische en Samothracische. In de hellenistische en Romeinse tijd ontstaan nieuwe mysteriën. Ze waren verbreid over heel het Romeinse rijk.

Tijdens het Romeinse rijk zijn vrijwel alle mysterieplaatsen vernietigd.