Nederland

Zie Nederland (doorverwijspagina) voor andere betekenissen van Nederland.
Nederland
Kaart
Kaart
Basisgegevens
Officiële landstaal
Hoofdstad Amsterdam[a]
Regeringsvorm Constitutionele monarchie met een parlementair stelsel
Staatsvorm Gedecentraliseerde eenheidsstaat
Staatshoofd Koning Willem-Alexander
Regeringsleider Minister-president Mark Rutte (demissionair)
Religie 57,2% zonder religie,
18,2% rooms-katholiek,
13,2% protestants,
5,6% islamitisch,
5,9% overige (2023)[3]
Oppervlakte 41.543 km²[4] (18,41% water)
Inwoners 16.105.285 (2002)[5]
17.280.397 (2020)[6] (416/km² (2020))
Bijv. naamwoord Nederlands
Inwoneraanduiding Nederlander (m./v.)
Nederlandse (v.)
Overige
Motto Je maintiendrai
(Nederlands: Ik zal handhaven)
Volkslied Wilhelmus
Munteenheid Euro (in Europees Nederland) (EUR)
Amerikaanse dollar (in Caribisch Nederland)[7] (USD)
UTC +1 (MET) (zomertijd +2 (MEZT)) (in Europees Nederland)
−4 (AST) (in Caribisch Nederland)
Nationale feestdag 27 april (Koningsdag)
5 mei (Bevrijdingsdag)
Web | Code | Tel. .nl | NLD & BES | 31 & 599 (Europees Nederland / Caribisch Nederland)
Voorgaande staten
Verenigd Koninkrijk der Nederlanden Verenigd Koninkrijk der Nederlanden
Hertogdom Limburg (1839-1866) Hertogdom Limburg (1839-1866)
1830 (Belgische Revolutie)

1867 (Verdrag van Londen)

Detailkaart
Kaart van Nederland
Portaal  Portaalicoon   Nederland
Portaal  Portaalpictogram  Landen & Volken

Nederland is een van de vier landen binnen het Koninkrijk der Nederlanden en ligt voor het overgrote deel in het noordwesten van Europa, aan de Noordzee, drie bijzondere gemeenten liggen in Amerika, in de Caribische Zee.[8] Europees Nederland wordt in het zuiden begrensd door België, langs de oostgrens door Duitsland en aan west- en noordzijde door de zee. De hoofdstad van Nederland is Amsterdam, de regeringszetel is Den Haag.

Nederland heeft een inwonertal van 17.280.397 (2020)[6] en met een oppervlakte van 41.543 km²[9] een bevolkingsdichtheid van 416 inwoners/km². Daarmee is Nederland het op vijftien na dichtstbevolkte land van de wereld; met de kleine stadstaten Monaco, Vaticaanstad en San Marino niet meegerekend is Nederland na Malta het dichtstbevolkte land in Europa. 18,41% van het oppervlak (7.650 km²) bestaat uit water en 81,59% uit land (33.893 km²). De bevolkingsdichtheid exclusief de wateroppervlakte is 510 inwoners/km². Zo'n 27 procent van het land bevindt zich onder zeeniveau.[10] Het land wordt beschermd tegen het water door middel van een systeem van dijken en waterwerken. Door landwinning zijn polders gecreëerd. Bestuurlijk is het land verdeeld in twaalf provincies en 342 gemeenten.

Nederland werd onafhankelijk tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648), waarin de gezamenlijke Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden tegen de Spaanse overheersing in opstand kwamen. In 1579 vormden de Noordelijke Nederlanden de Unie van Utrecht, waarmee een nieuwe politieke entiteit ontstond. Met de Acte van Verlatinghe van 1581 werd door de gewesten van die unie, Stad en Lande (Groningen), Friesland, Overijssel, Gelderland, Utrecht, Holland, Zeeland, de onafhankelijkheid van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden uitgeroepen. Deze werd vanaf 1609 bij het begin van het Twaalfjarig Bestand internationaal erkend en na de Vrede van Münster (1648) ook door Spanje. Vanaf de Franse tijd (1795-1813) ontwikkelde Nederland zich tot een natiestaat. De Nederlandse vorst regeerde anno 1815 ook over het huidige België en Luxemburg, evenals een aantal overzeese gebieden (Nederlands-Indië, Suriname en de Nederlandse Antillen). België werd echter onafhankelijk na de Belgische Revolutie in 1830 en Luxemburg maakte zich in 1890 los van de Nederlandse Kroon, omdat er geen mannelijke troonopvolger was. De dekolonisatie maakte in de 20e eeuw ook een einde aan de Nederlandse koloniën.

De drie Caribische bijzondere gemeenten Bonaire, Sint Eustatius en Saba worden samen Caribisch Nederland genoemd, deze openbare lichamen en de drie andere landen van het Koninkrijk, Aruba, Curaçao en Sint Maarten, worden gezamenlijk aangeduid als het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden. De Caribische bestuurlijke eenheden onderhouden een hechte band met Europees Nederland en het geheel vormt ook na de staatkundige hervormingen binnen het Koninkrijk der Nederlanden in 2010, het Koninkrijk der Nederlanden.

Staatsrechtelijk is Nederland in 1813 opgericht als een constitutionele monarchie en sinds de grondwetsherziening van 1848 kent het een parlementaire democratie waarbij de wetgevende macht formeel bij de koning(in) ligt, maar de minister-president als voorzitter van de ministerraad de verantwoordelijkheid draagt. Koning en ministerraad vormen samen de regering die wordt gecontroleerd door het parlement, bestaand uit de Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal. De Tweede Kamer heeft ook het recht wetsvoorstellen in te dienen en voorstellen van de regering af te wijzen, te veranderen of aan te vullen.

Nederland was medeoprichter van onder meer de Europese Unie, de G-10, de NAVO, de Wereldhandelsorganisatie en de OESO. Met België en Luxemburg vormt het de Benelux. Den Haag speelt een belangrijke internationale rol op juridisch gebied, als locatie voor vier internationale tribunalen en Europol. In 2023 behoorde Nederland als 's werelds elfde economie naar bbp per hoofd van de bevolking tot de meest ontwikkelde landen. Het bezette in 2022 de tiende plaats in de index van de menselijke ontwikkeling. De Nederlandse economie steunt vooral op een zeer hoog ontwikkelde land- en tuinbouwsector, de dienstensector en de internationale handel, met name op de doorvoer van goederen naar Duitsland. In 2023 bezette Nederland naar bruto nationaal product (bnp) van landen ter wereld de zeventiende plaats van grootste economieën ter wereld.[11]

  1. Naast het Nederlands zijn in Friesland het Fries, op Bonaire het Papiaments en op Saba en Sint Eustatius het Engels ook een bestuurstaal (zie Invoeringswet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba. wetten.nl. Gearchiveerd op 9 juni 2011. ).
  2. De Nederlandse Gebarentaal (NGT) erkend als officiële taal. rijksoverheid.nl. Geraadpleegd op 27 september 2023.
  3. Centraal Bureau voor de Statistiek (2022): Welk geloof hangen we aan?, 25 april 2024
  4. (en) CIA The World Factbook 2015
  5. a b (en) Laatste census 1 januari 2002 (via V.N.)
  6. a b (en) Niet-officiële schatting CIA Factbook juli 2020 (berekend door US Bureau of the Census)
  7. De Amerikaanse dollar is sinds januari 2011 wettig betaalmiddel[dode link] op Bonaire, Saba en Sint Eustatius en verving daar de Antilliaanse gulden
  8. Onder het koninkrijk vallen ook drie zelfstandige (autonome) landen in het Caraïbisch gebied: Aruba, Curaçao en Sint Maarten. Deze landen hebben een eigen regering en wetgeving. Nederland vertegenwoordigt het koninkrijk naar buiten toe.
  9. (en) CIA The World Factbook 2015
  10. 55 procent van Nederland gevoelig is voor overstromingen; 26 procent van Nederland ligt onder zeeniveau en 29 procent is gevoelig voor rivieroverstromingen. (2010): Overstromingsrisicozonering in Nederland, Planbureau voor de Leefomgeving (PBL)
  11. (en) World Economic Outlook (april 2023) IMF, geraadpleegd op 14 april 2023


Citefout: Er bestaat een label <ref> voor de groep "kleine-letter", maar er is geen bijbehorend label <references group="kleine-letter"/> aangetroffen


© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search