Orde van de Kroon van Wijnruit

De Orde van de Kroon van Wijnruit (Duits: Orden der Rautenkrone) was de Grote Orde van het Koninkrijk Saksen. De orde werd in 1807 door de eerste Saksische koning, Frederik Augustus I gesticht. Deze eerste Saksische koning bezat alleen een militaire orde, De Militaire Orde van Sint-Hendrik en had in de napoleontische periode met zijn drukke diplomatieke verkeer behoefte aan een civiele ridderorde.

De orde werd tijdens een bezoek van Napoleon I, op de terugweg naar Parijs na het sluiten van het Verdrag van Tilsit, aan Dresden gesticht.

De "Rautenkranz" is sinds 1181 een deel van het wapen der Askaniërs. In dat jaar zou Bernard, hertog van Saksen, voor keizer Frederik I verschenen zijn. Volgens het gebruik van zijn tijd zou de Saksische hertog zijn wapenschild tijdens de audiëntie hebben vastgehouden. Wapenschilden waren in het midden van de 12e eeuw beschilderd met een patroon van kleuren en figuren zoals leeuwen en adelaars waaruit later de heraldische wapenschilden zijn ontstaan. De keizer droeg, vanwege de hitte, een krans van wijnruit op zijn hoofd die hij aflegde en op het schild, toen met alleen beladen met de tien balken or en sabel van Ballenstedt (heraldisch jargon voor "zwarte en gouden balken"), plaatste. Zo ontstond, volgens de legende, het Saksische wapen.

Er zijn geen aanwijzingen dat de eigenschappen die men al sinds de oudheid aan de wijnruit heeft toegeschreven een rol bij de vermeerdering van het wapen der Askaniërs heeft gespeeld. Het bittere grijze kruid zou magische en zuiverende krachten bezitten.

De wijnruitkroon is deel van de wapens van tal van vorsten. Niet alleen de Saksische hertogen zoals de hertogen van Saksen-Weimar, Saksen-Altenburg, Saksen-Coburg-Gotha en Saksen-Meiningen, ook de jongere (Pruisische) tak van de Hohenzollern en het Huis Liechtenstein voeren een Wijnruitkroon in het wapen. De kroon komt daarom ook op diverse ridderorden zoals de Hertogelijk Saksen-Ernestinische-Huisorde en de Huisorde van Albrecht de Beer van Anhalt. Ook in Anhalt regeren immers Askaniërs.