Perikles

Voor het toneelstuk van Shakespeare, zie Pericles (toneelstuk).

Perikles
Buste van Perikles. Romeinse kopie naar een Grieks origineel van Kresilas (British Museum, Londen)
Volledige naam	Περικλῆς
Geboren	ca. 495 Athene, Griekenland
Overleden	429 v.Chr. Athene, Griekenland
Rustplaats	Athene, Griekenland
Land/zijde	oude Griekenland
Onderdeel	oude Athene
Rang	strategos (vgl. generaal)
Slagen/oorlogen	Slag in Sicyon en Acarnania (454 v.Chr.) Tweede Heilige Oorlog (448 v.Chr.) Uitwijzing van de barbaroi uit Gallipoli (447 v.Chr.) Samische Oorlog (440 v.Chr.) Belegering van Byzantion (438 v.Chr.) Peloponnesische Oorlog (431-429 v.Chr.)
Ander werk	staatsman en redenaar
Portaal    Oudheid

Perikles (ca. 495–429 v.Chr., Oudgrieks: Περικλῆς / Periklēs, "omringd door glorie") was een prominent en invloedrijk staatsman, redenaar en generaal in Athene, van de phyle Akamantis en de deme Cholargos. Hij was de zoon van Xanthippos en Agariste. Via haar stamde hij af van de machtige familie van de Alkmaioniden. Hij leefde tijdens de bloeiperiode van zijn stad, de periode tussen de Perzische en Peloponnesische Oorlog.

Perikles had zo'n grote invloed op de Atheense samenleving dat Thoukydides, een contemporain historicus en zijn bewonderaar, hem "de eerste man in Athene" noemt.^[1] Perikles vormde de Delisch-Attische Zeebond om tot een "Atheens rijk" en leidde zijn landgenoten tijdens de eerste twee jaar van de Peloponnesische Oorlog. De periode waarin hij Athene leidde, ruwweg vanaf 461 tot 429 v.Chr., staat bekend als de "Eeuw van Perikles", hoewel deze periode kan teruggaan tot de Perzische Oorlogen of tot de eeuw voordien.^[2]

Perikles bevorderde de kunsten en literatuur. Dit was de voornaamste reden waarom Athene de reputatie heeft het culturele centrum van de oud-Griekse wereld te zijn. Hij begon een ambitieus project waarvoor de meeste van de overgebleven structuren op de Akropolis (waaronder het Parthenon) zijn gebouwd. Dit project verfraaide de stad, droeg haar roem uit en gaf werk aan de mensen.^[3] Bovendien stimuleerde Perikles de Atheense democratie in die mate dat hij een demagoog (δημαγωγὸς / dēmagōgòs) werd genoemd, al was deze term toentertijd nog neutraal.^[4]

1. ↑ Thoukydides, Historia I 139.4 (trad. M.A. Schwartz), 1964.
2. ↑ In het recente historische onderzoek is er kritiek gekomen op deze term, zie: W. Will, Perikles, Hamburg, 1995, pp. 7-8. Vgl. C. Schubert, Perikles, Darmstadt, 1994, pp. 1-3.
3. ↑ L. de Blois - R.J. Van der Spek, Een kennismaking met de oude wereld, Muiderberg, 1983, p. 99.
4. ↑ Isokrates, 8.126, 15.234, Aristoteles, Politika II 1274A 8-11, Athenaion politeia 27.1, 27.3, 28.1.