Psalter (boek)

Folium 105v van het Ingeborg Psalter (Musée Condé, Ms. 9). Dit psalter werd rond 1200 vervaardigd voor Ingeborg van Denemarken en is een voorbeeld van een psalter voor privé-devotie. Hier afgebeeld is het begin van psalm 98: "Cantate Domino canticum novum" (Zingt een nieuw lied voor God den Here). In de initiaal C bevindt zich koning David die een klokkenspel bespeelt.
Folium 36r van een psalter en hymneboek (Koninklijke Bibliotheek, Ms. 78 A 32) afkomstig uit het minderbroedersklooster Lichtenberg (Slavante) op de Sint-Pietersberg. Dit typische koorpsalter (met een groot formaat (48 x 36 cm) en muzieknotatie) werd in 1521 vervaardigd en voorzien van gehistorieerde initialen door de een van de zogenoemde 'zwarte-ogen-meesters'. Deze groep van handschriftverluchters domineerde aan het begin van de zestiende eeuw de boekproductie in het graafschap Holland en ontleent zijn noodnaam aan de donkere schaduwen die figuren rond de ogen meekregen. Het hier afgebeelde folio toont de eerste 10 verzen van psalm 38 met voorafgaand een vers van de aan Gregorius toegeschreven hymne Consors paterni luminis, een combinatie die past bij de dinsdagse metten. De initiaal D van "Dixi custodiam vias" (Ik zeide: Ik zal mijn wegen bewaren) bevat een episode uit het leven van David: de onthoofding van Goliath.
Deel van de serie over
kerkelijk gerei

gebruikt in de liturgie
Monstrans

Een psalter of psalmboek (middeleeuws Latijn: psalterium, Middelnederlands: souter of zouter) is een boek dat gebruikt wordt binnen het christelijk geloof. Het boek omvat de 150 psalmen uit het Oude Testament en daarnaast vaak ook cantica, litanieën en een calendarium, een liturgische kalender. Het psalter was in de middeleeuwen een erg populair boek. Het werd zowel door geestelijken als door leken gebruikt. Monniken reciteerden wekelijks alle 150 psalmen tijdens de getijden. Ook voor de privé-devotie was het als gebedenboek de voornaamste tekst. Indien een leek al een boek bezat dan was het vrijwel altijd een psalter. Pas in de veertiende eeuw kwam hier verandering in en verloor het boek terrein aan het getijdenboek.


© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search