Staatsieportret

Een staatsieportret is een plechtig portret van een persoon in functie, vaak een hoogwaardigheidsbekleder (maar niet noodzakelijk) en vaak met bijbehorende tekenen van die macht en waardigheid.

Staatsie is waarschijnlijk een versmelting van het aan het Frans ontleende stage ('verhoging'), en staat in de betekenis 'vertoon', 'praal', 'pracht', 'luister'.^[1]

Staatsieportretten kunnen worden geschilderd, getekend of gefotografeerd; de persoon die wordt afgebeeld neemt hiervoor een houding aan die gezag uitstraalt of door symboliek tot uitdrukking brengt, bijvoorbeeld met regalia, eretekens of triumphalia.

Het portret wordt meestal vervaardigd door een bekend vakman. Vroeger waren de hofschilders belast met het vervaardigen van een staatsieportret, vandaag de dag zijn het vaak ook erkende fotografen die deze eer te beurt valt.

Vroeger kon zo een portret worden geschonken als dank of bij een familiegelegenheid (bijvoorbeeld een huwelijk). Zo poseerde koningin Astrid voor een officieel portret, waarop ze een diadeem droeg dat ze van het Belgische volk had verkregen.

In België is het niet wettelijk verplicht voor alle openbare gebouwen een staatsieportret te hebben van het vorstenpaar, toch wordt dit traditiegetrouw op veel plaatsen gedaan. Sinds begin 2007 bestaan er wel initiatieven om de staatsieportretten in gemeentelijke vergaderzalen te weren.^[2][3][4]

1. ↑ Spelling en afleiding van het woord bij de Taalunie
2. ↑ Foto's koningspaar maken plaats voor kunst (Kappelen) in De Standaard van 15 maart 2007
3. ↑ N-VA wil koningspaar weg uit raadzaal (Riemst) in De Standaard van 13 maart 2007
4. ↑ Mortsel gooit koningspaar buiten in De Standaard van 2 maart 2007