Testament (akte)

Een testament, officiële begrip in Nederland uiterste wil, is een hoogstpersoonlijk, niet openbaar document waarin iemand (de testateur) schriftelijk vastlegt, of door een notaris laat vastleggen, wat er na overlijden met zijn/haar nalatenschap gebeurt in afwijking van de algemene wettelijke bepalingen van het erfrecht. Er kunnen ook andere zaken geregeld worden als voogdij, verzorging van de huisdieren of beheer van het vakantiehuisje.

Het woord testament is ontleend aan het Latijn testāmentum, dat uit testāri ‘getuige zijn’ is afgeleid en wordt al eeuwenlang gebruikt in de Lage Landen. De huidige Nederlandse wet erfrecht gebruikt het woord testament niet, alleen het begrip uiterste wil voor de akte en het begrip uiterste wilsbeschikking voor de rechtshandelingen die in de akte worden vastgelegd.

De regels voor het opstellen, de werking en uitvoer van een testament zijn in België voornamelijk opgenomen in Titel 1 van Boek 4 van het Belgisch Burgerlijk Wetboek en in Nederland in Boek 4 van het Nederlands Burgerlijk Wetboek

In België en Nederland wordt het begrip levenstestament gebruikt voor een persoonlijk document met instructies en volmachten voor de situatie dat men bij leven (tijdelijk) niet in staat is zelf te handelen en/of te beslissen.^[1] Dit document heeft niets te maken met een testament of het erfrecht, er wijzigt niets in de vermogens- en zakenrechtelijke situatie, men blijft gebonden aan alle verplichtingen en het document verliest werking bij overlijden. In België wordt daarom inmiddels veelal het beter passende begrip verzorgingsvolmacht gebruikt.^[2]

In Nederland werden in 2021 ruim 300.000 testamentaire akten opgesteld en ruim 370.000 documenten met uiterste wilsbeschikkingen geregistreerd bij het Centraal Testamentenregister.^[3][4]

1. ↑ Wilsverklaring. Recht op Waardig Sterven. Geraadpleegd op 9 oktober 2023.
2. ↑ Wat te doen bij het opstellen van een zorgcontract of zorgvolmacht? | CM. www.cm.be (3 mei 2023). Geraadpleegd op 9 oktober 2023.
3. ↑ Factsheet Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) Januari 2022 - Akten
4. ↑ Factsheet Testamenten Januari 2022, Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie KNB [1]