Thomas Hobbes

Thomas Hobbes
portret door John Michael Wright
Persoonsgegevens
Naam	Thomas Hobbes
Geboren	Westport, 5 april 1588
Overleden	Hardwick Hall, 4 december 1679
Land	Koninkrijk Engeland
Functie	Filosoof
Oriënterende gegevens
Stroming	Klassiek realisme Empirisme Materialisme Ethisch egoïsme
Portaal    Filosofie

Thomas Hobbes (Westport (Wiltshire), 5 april 1588 – Hardwick Hall (Derbyshire), 4 december 1679) was een Engels filosoof.

Hobbes geldt als een van de grondleggers van de moderne politieke filosofie.^[1] Zijn in 1651 verschenen boek Leviathan legde vanuit het perspectief van de sociaalcontract-theorie de basis voor de moderne westerse politieke filosofie. In dit werk ontwikkelde Hobbes een theorie van het absolutisme. Zijn verhaal van de menselijke natuur als samenwerking uit eigenbelang, en van politieke gemeenschappen als gebaseerd op een "sociaal contract" geldt ook heden ten dage als een van de belangrijkste onderwerpen van de politieke filosofie.

Aan de ene kant geldt Hobbes als een kampioen van het absolutisme voor de soeverein,^[2] maar aan de andere kant ontwikkelde hij ook een paar van de grondslagen van het Europese liberale gedachtegoed: het recht van het individu; de natuurlijke gelijkwaardigheid van alle mensen; het kunstmatige karakter van de politieke orde (wat leidde tot het latere onderscheid tussen burgermaatschappij en de staat); het standpunt dat alle legitieme politieke macht "representatief" moest zijn en gebaseerd op instemming door het volk; en een liberale interpretatie van de wet die de mensen vrij laat om alles te doen wat de wet niet expliciet verbiedt.^[3]

In de theologie is zijn opvatting dat zowel de mens, God, de Hemel als de Hel uit stof en beweging bestaan en om die reden aan dezelfde natuurwetten gehoorzaamt als andere stoffelijke zaken zeer invloedrijk gebleken.

Behalve aan de politieke filosofie en de theologie heeft Hobbes ook bijgedragen aan andere vakgebieden, waaronder geschiedenis, de natuurkunde van gassen, de ethiek en de filosofie in het algemeen.

1. ↑ Hobbes: Moral and Political Philosophy. Gearchiveerd op 1 november 2021.
2. ↑ Sommigen beschouwen Hobbes als de wegbereider van het verlicht absolutisme. zie Noack, Paul, Was ist Politik?, München, Droemer Knaur, 1973. blz. 41: "Dieses Ziel vor Augen, ist Hobbes zum Begründer des aufgeklärten Absolutismus geworden."
3. ↑ Pierre Manent, An Intellectual History of Liberalism (1994), blz. 20-38