Vogeldorp

Vogeldorp is het oudste tuindorp in Amsterdam-Noord, gelegen in de Vogelbuurt, ten zuiden van het Vliegenbos^[1] en het Volkstuinpark Buitenzorg.^[2] Het dorp is in 1918 gebouwd door de Gemeentelijke woningdienst met Berend Boeyinga van de Amsterdamse School als projectarchitect^[3] en bestond oorspronkelijk uit 313 woningen. Aan het ontwerp ligt de tuinstadgedachte van Ebenezer Howard ten grondslag. Vanwege de architectonische waarde en de plaats die het inneemt in de geschiedenis van de sociale woningbouw en de emancipatie van de arbeidersklasse, is Vogeldorp – evenals zusterdorp Disteldorp – bestempeld als onderdeel van een "monument van nationaal belang" dat op het hoogste niveau bescherming verdient.^[4] Sinds 2000 is Vogeldorp een gemeentelijk monument en vanaf 2014 maakt het onderdeel uit van het rijksbeschermde stadsgezicht Amsterdam-Noord.^[5]

1. ↑ Vliegenbos. Geraadpleegd op 14 september 2018. “Het W.H. Vliegenbos is al meer dan een eeuw oud. Voordat het aangelegd kon worden, moest initiatiefnemer Willem Hubert Vliegen al zijn overtuigingskracht gebruiken. In de ruim honderd jaar dat het Vliegenbos bestaat, heeft het de nodige bedreigingen weerstaan. Reden te meer, om dit bijzondere bos te koesteren en te beschermen als waardevol erfgoed!”
2. ↑ Tuinpark Buitenzorg (15 september 2018). “Tuinpark Buitenzorg is hét oudste volkstuinpark van Amsterdam. Sinds 2017 bestaat Buitenzorg zelfs honderd jaar. Het kleine tuinpark wordt gekenmerkt door volgroeide bomen, heesters en fruitbomen.”
3. ↑ Maartje van der Eem en Clementine van Vooren (1997). Grote stadsmens en niettemin dorpeling. Maatschappelijke en historische betekenissen van de tuindorpen Disteldorp, Vogeldorp en tuindorp Oostzaan. Vrije Universiteit, p. 10. "Wie verantwoordelijk is geweest voor de architectuur is niet met zekerheid te zeggen. De these van Frank Smit dat het waarschijnlijk is dat B.T. Boeyinga de architectuur van de dorpjes heeft verzorgd, lijkt zeer aannemelijk. Boeyinga was op dat moment weliswaar nog niet werkzaam bij de Woningdienst; hij was als opzichter in dienst bij de architect Michel de Klerk. De overeenkomsten tussen de architectuur van Vogel- en Disteldorp aan de ene kant en Tuindorp Oostzaan, waarvoor Boeyinga een van de verantwoordelijkheden was, aan de andere kant zijn echter wel frappant. Het lijkt Smit dan ook voor de hand liggend dat Keppler Boeyinga, hoewel nog in dienst bij De Klerk, heeft gevraagd de vormgeving van de twee complexen te verzorgen."
4. ↑ Prof. dr. Bock, Advies Begeleidingscommissie MSP (Monumenten Selectie Project) Amsterdam-Noord, 10 januari 1995, p. 5. Dit advies is o.a. terug te vinden als bijlage 1 bij de Cultuurhistorische verkenning Tuindorp Nieuwendam en Buiksloot, C 13-005 Amsterdam 2014.
5. ↑ Erfgoed van de Week - Tijdelijk duurt het langst^{[dode link]}, amsterdam.nl; 27 september 2018