Wehrmacht

Wehrmacht
Het symbool van de Deutsche Wehrmacht
Land	nazi-Duitsland
Oprichting	16 maart 1935
Huidige vorm	opgeheven
Leiding
Opperbevelhebber	Adolf Hitler
Oberkommando der Wehrmacht	Hermann Göring Wilhelm Keitel Alfred Jodl Erich Raeder Karl Dönitz Heinz Guderian Erwin Rommel Erich von Manstein Gerd von Rundstedt
Slagkracht
Eenheden	Heer Kriegsmarine Luftwaffe
Aantal dienstplichtigen*	18.200.000[1]

De Wehrmacht was de krijgsmacht van Nazi-Duitsland dat vanaf 1935 tot 1945 onder politieke en later directe leiding van Adolf Hitler is opgebouwd.^[2] Voordien, tijdens de Weimarrepubliek, stonden de Duitse strijdkrachten bekend als de Reichswehr. De Wehrmacht bestond uit het Heer (landmacht), Kriegsmarine (zeemacht) en Luftwaffe (luchtmacht). Alle militairen in dit leger moesten een eed van trouw aan Hitler persoonlijk zweren.^[2]

Toen de nazipartij in 1933 de macht greep, besloot Hitler zo snel mogelijk en met veel durf tot het inrichten van de Wehrmacht, een moderne en nadrukkelijk offensieve strijdmacht, die de langetermijndoelen van de nazi's ondersteunen kon om verloren gebied terug te winnen en nieuw te veroveren. Dit vereiste het herstel van de dienstplicht en enorme investeringen en uitgaven in de wapenindustrie.^[3]

De Wehrmacht heeft een cruciale rol gespeeld in de Tweede Wereldoorlog bij het verwezenlijken van de politieke doelstellingen van nazi-Duitsland. Ook was de Wehrmacht aan één kant medeverantwoordelijk voor het plegen van oorlogsmisdaden, voornamelijk aan het oostfront tegen de Sovjet-Unie en in de Balkan. Ook aan Hitlers Holocaust heeft de Wehrmacht voor een deel bijgedragen (door logistieke ondersteuning aan en medewerking aan massamoorden begaan door de Einsatzgruppen).

Aan de andere kant werd er reeds vanaf 1938 vanuit de Wehrmacht ook verzet gepleegd tegen het naziregime, met als bekendste voorbeeld de mislukte aanslag en staatsgreep door een groep rond Claus Schenk von Stauffenberg. Ook hebben een aantal bevelhebbers orders tot executies van joden en/of krijgsgevangenen genegeerd en zijn er gevallen bekend van Wehrmachtsoldaten die joden hebben geholpen onder te duiken.

1. ↑ (de) 'Menschenmaterial': Deutsche Soldaten an der Ostfront: Innenansichten einer Infanteriedivision; 1939-1945. p.12. Geraadpleegd op 11 oktober 2022.
2. ↑ ^{a b} Sönke Neitzel; Harald Welzer: Soldaten: Protokolle vom Kämpfen, Töten und Sterben. S. Fischer, Frankfurt am Main 2011
3. ↑ Kitchen, Martin (1994). Nazi Germany at War. London & New York: Routledge. ISBN 978-0-582-07387-6.