Zeekomkommers

Zeekomkommers Fossiel voorkomen: Ordovicium[1] — heden
Zeekomkommers hebben soms felle kleuren, afgebeeld zijn verschillende exemplaren van een soort uit het geslacht Colochirus.
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Echinodermata (Stekelhuidigen) Onderstam: Echinozoa
Klasse
Holothuroidea Blainville, 1834
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Zeekomkommers op Wikispecies
(en) World Register of Marine Species
Portaal    Biologie

Zeekomkommers (Holothuroidea) vormen een klasse van ongewervelde dieren die behoren tot de stekelhuidigen. De meeste soorten hebben een langwerpig en worstvormig lichaam dat zowel aan de voor- als achterzijde stomp eindigt. Er zijn ook vormen met een sliertige of een bolle lichaamsvorm.

Zeekomkommers zijn net als andere stekelhuidigen uitgesproken zeedieren; ze kunnen niet overleven in zoet water of op het land. De verschillende soorten komen voor van de getijdenzone tot in de diepzee. De meeste soorten leven op de bodem, waar ze zich kruipend voortbewegen. Ook zijn er strikt gravende soorten bekend en enkele soorten zijn zelfs goede zwemmers.

De meeste groepen van stekelhuidigen hebben een stervormig lichaam (radiaal symmetrisch). Zeekomkommers wijken hier uitwendig sterk van af. De inwendige anatomie vertoont echter wel grote gelijkenissen met andere stekelhuidigen zoals zeesterren, slangsterren en zee-egels. Er zijn ongeveer 1.700 verschillende soorten zeekomkommers beschreven, waarvan er slechts twee weleens langs de kust van België en Nederland worden gevonden.

Zeekomkommers leven van kleine, zwevende voedingsdeeltjes of kleine organismen die uit het water worden gefilterd. Ze hebben hiertoe vaak duidelijke tentakels rond hun mond waarmee ze hun voedsel verzamelen. Sommige vertegenwoordigers zijn carnivoor en eten kleine diertjes, andere leven enkel van organische deeltjes in de modder van de zeebodem. De dieren worden zelf gegeten door verschillende andere dieren zoals roofvissen en zeeschildpadden. Sommige soorten kunnen een bepaald deel van het darmstelsel uitstoten ter verdediging. Deze sliertige structuren zijn plakkerig en bovendien giftig.

Verschillende soorten worden vooral in Azië gebruikt in gerechten of worden gebruikt als een traditioneel medicijn.^[2] Zeekomkommers worden vaak eerst gedroogd voor ze worden verwerkt als voedsel of in medicijnen.

1. ↑ (en) Mike Reich (2010). The oldest synallactid sea cucumber (Echinodermata: Holothuroidea: Aspidochirotida). Paläontologische Zeitschrift 84 (4): 541-546. DOI: 10.1007/s12542-010-0067-8. Vrije toegang
2. ↑ Subhuti Dharmananda, Sea Cucumber, Food and Medicine, Institute for Traditional Medicine, Portland, Oregon