Gaza by

Gaza
غزة, Ghazzah, Gaza by
kommune
Gaza i 2007
Land	Dei palestinske territoria
Guvernement	Gaza guvernement
Del av	Palestina
Koordinatar	31°31′N 34°27′E / 31.517°N 34.450°E / 31.517; 34.450
Areal	45 km² [1]
Folketal	515 556  (2012)[2]
Folketettleik	11 457 / km²
Grunnlagd	1400-talet fvt.
•  Bystatus	1994
Borgarmeister	Nizar Hijazi
Gaza by 31°31′00″N 34°27′00″E / 31.516666666667°N 34.45°E / 31.516666666667; 34.45
Wikimedia Commons: Gaza City
Nettstad: www.gaza-city.org

Gaza (arabisk غزة, Ġazzah, hebraisk עזה, Azzah; gammalgresk Γάζα), òg kalla Gaza by, er ein palestinsk by på Gazastripa, og med eit folketal på 515 556 er han den største byen i Palestina. Han har vore busett sidan 1400-talet fvt.^[3] Gaza har vore dominert av forskjellige folkeslag og rike gjennom historia. Filistrane gjorde byen til ein del av sin pentapolis etter Det gamle Egypt hadde styrt byen i nesten 350 år.

Under romarane og seinare bysantinarane var Gaza ein relativt fredeleg stad og hamna blømde. I år 635 vart han den første byen i Palestina som vart erobra av Rashidunarmeen og utvikla seg raskt til eit sentrum for islamsk rettslære. Då krossfararane invaderte byen seint på 1000-talet, var han i ruinar. I dei påfølgjande hundreåra har Gaza slite med alt frå mongolske raid til flaumar og grashoppesvermar, og byen vart redusert til ein landsby på 1500-talet, då han vart ein del av Det osmanske riket. Den første halvdelen av det osmanske styret, kontrollerte Ridwan-dynastiet Gaza og under dei voks byen seg stor med mykje handel og fred. Kommunen Gaza vart grunnlagd i 1893.

Gaza fall til britiske styrkar under fyrste verdskrigen, og vart ein del av Palestinamandatet. Etter den arabisk-israelske krigen i 1948, administrerte Egypt den nydanna Gazastripa og gjorde fleire utbetringar i byen. Gaza vart erobra av Israel i seksdagarskrigen i 1967, men i 1993 vart byen overført til Den palestinske sjølvstyresmakta. I månadane etter valet i 2006, braut det ut ein væpna konflikt mellom dei palestinske, politiske fraksjonane Fatah og Hamas, noko som førte til at Hamas tok over makta i Gaza. Egypt og Israel innførte så ein blokade av Gazastripa.^[4] Israel letta på blokaden i juni 2010 og Egypt opna på ny opp grenseovergangen ved Rafah i 2011 for fotgjengarar.^[4][5]

Hovudnæringa i Gaza er småindustriar og jordbruk. Blokaden og dei stadige konfliktane har gjort dei økonomiske tilhøva særs vanskelege. Dei fleste innbyggjarane i Gaza er muslimar, men det finst òg ein kristen minoritet. Gaza har ein særs ung folkesetnad og kring 75 % av innbyggjarane er under 25 år gamle.

1. ↑ Referansefeil: Ugyldig <ref>-merke; ingen tekst vart gjeven for referansen med namnet GazaMunicipality
2. ↑ «Stader in Gaza guvernement by Type of Locality and Population Estimates, 2007-2016». Palestinsk statistisk sentralbyrå (PCBS). Henta 5. september 2015. 
3. ↑ «Gaza (Gazastripa)». International Dictionary of Historic Places 4. Fitzroy Dearborn Publishers. 1996. s. 287–290. 
4. ↑ ^{4,0 4,1} Gaza Benefiting From Israel Easing Economic Blockade
5. ↑ Gaza Border Opening Brings Little Relief