Efektor

Zobacz hasło efektor w Wikisłowniku

Efektor (łac. effector ‘twórca’, ‘sprawca’) – narząd wykonawczy organizmu zwierzęcego, wykonujący lub zmieniający swoją czynność pod wpływem impulsu nerwowego^[1] (końcowa część łuku odruchowego). Efektor wykonuje reakcję, czyli daje efekt po zadziałaniu bodźca.

Efektorami są mięśnie i gruczoły^[1]. I tak:

• w anatomii jest to komórka pobudzana lub narząd pobudzany przez nerw, która umożliwia organizmowi odpowiedź na stymulację z układu nerwowego (u kręgowców najważniejszymi efektorami są mięśnie);
• w psychocybernetyce, zapoczątkowanej w Polsce przez Mariana Mazura, jest to organ wykonawczy systemu autonomicznego otrzymujący informacje od korelatora i energię od akumulatora i odpowiednio do tego oddziałujący na otoczenie^[2];
• w biochemii wyróżnia się efektor allosteryczny;
• w wojskowości efektorem jest nośnik ładunku bojowego (najczęściej rakieta jako nośnik głowicy bojowej).