Back Пресли, Елвис Abkhazian Elvis Presley ACE Elvis Presley Afrikaans Elvis Presley ALS ኤልቭስ ፕሬስሊ Amharic Elvis Presley AN Elvis Presley ANG إلفيس بريسلي Arabic ايلڤيس پريسلى ARZ Elvis Presley AST
 Presley w filmie Więzienny rock (1957) | |
| Imię i nazwisko |
Elvis Aaron Presley |
|---|---|
| Pseudonim |
Król rock and rolla, Król |
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Przyczyna śmierci | |
| Instrumenty | |
| Typ głosu | |
| Gatunki |
rock, pop, country, rock and roll, contemporary pop / rock, rockabilly, country-pop, progresywne country[1] |
| Zawód | |
| Aktywność | |
| Wydawnictwo | |
| Powiązania | |
| Odznaczenia | |
| |
| |
| Strona internetowa | |
Elvis Aaron Presley (wym. [ˈpɹɛsli][2]; ur. 8 stycznia 1935 w Tupelo, zm. 16 sierpnia 1977 w Memphis) – amerykański piosenkarz i aktor. Wykonywał muzykę z pogranicza rocka, popu, country, rock and rolla czy rockabilly[1].
Karierę muzyczną rozpoczął w 1954, kiedy to podjął współpracę z Samem Phillipsem, właścicielem wytwórni muzycznej Sun Records. Jako aktor zadebiutował rolą w filmie Kochaj mnie czule (1956). W 1958 został powołany do armii, a dwa lata później powrócił do nagrywania. Przez większość lat 60. XX wieku grał w filmach i nagrywał do nich ścieżki dźwiękowe. W 1968 wrócił do śpiewania na żywo po siedmioletniej przerwie. W 1973 wziął udział w Aloha from Hawaii, pierwszym koncercie nadawanym przez satelitę.
Pozostaje jedną z ważniejszych ikon popkultury XX wieku. Był jednym z popularniejszych muzyków popowych w USA, nawet w czasach tzw. brytyjskiej inwazji, kiedy to rynek muzyczny zdominował nowoczesny, europejski rock and roll i rock. Często nazywany „Królem rock and rolla” lub po prostu „Królem”. Określony przez magazyn „Billboard” najlepszym artystą lat 50. Szacowany nakład wszystkich wydawnictw muzycznych Presleya na całym świecie sięgnął ponad 600 mln płyt[3]. W 1986 został upamiętniony w muzeum Rock and Roll Hall of Fame.
Z powodzeniem śpiewał muzykę country, rhythm and blues, pop, rock, a także gospel, za którą trzy razy otrzymał Grammy Awards (za album How Great Thou Art z 1967 oraz He Touched Me z 1971, a także za wykonanie na żywo utworu gospel How Great Thou Art 20 marca 1974 w Memphis). Łącznie był nominowany do tej nagrody aż 14 razy, a w 1971 otrzymał Grammy za osiągnięcia życia.
Zmarł nagle 16 sierpnia 1977 po wielu latach nadużywania leków. Po śmierci został pożegnany przez prezydenta Stanów Zjednoczonych Jimmy’ego Cartera słowami: Jego muzyka i osobowość zmieniły oblicze amerykańskiej kultury. Był symbolem buntowniczego ducha naszego narodu[4].
W 2005 powstał film dokumentalny Elvis by the Presleys[5], natomiast w 2022 film fabularny Elvis, gdzie w rolę główną wcielił się Austin Butler.
- ↑ a b Richie Unterberger, Elvis Presley – Biography [online], AllMusic, Cytat: Genre: Pop / Rock Country Styles: Contemporary Pop/Rock, Early Pop/Rock, Rock & Roll, Rockabilly, AM Pop, Country-Pop, Traditional Country, Progressive Country (ang.).
- ↑ Charles Harrington Elster: The Big Book of Beastly Mispronunciations. Houghton Mifflin, 2006, s. 391. ISBN 978-0-618-42315-6. Autor podaje, że niektórzy wymawiają jego nazwisko [ˈpɹɛzli], jednak Presley, jego rodzina i ludzie z nim pracujący używali wymowy [ˈpɹɛsli]. Wymowa [ˈpɹɛsleɪ] odpowiadająca spolszczonej preslej nie jest używana w języku angielskim.
- ↑ 'Elvis 75' hundred-song box set celebrates late rock singer’s 75th birthday. The Independent, 2009-10-19. [dostęp 2014-12-19]. (ang.).
- ↑ Wiesław Weiss: Rock Encyklopedia. Warszawa: Iskry, 1991, s. 437. ISBN 83-207-1374-9.
- ↑ Elvis by the Presleys w bazie IMDb (ang.)
© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search