Emergencja

"Katedra" zbudowana przez termity: klasyczny przykład emergencji w przyrodzie

Emergencja (łac. emergo – wynurzam się) – powstawanie jakościowo nowych form i zachowań z oddziaływania między prostszymi elementami. Przykładem takiego zjawiska jest proces myślenia, powstający z interakcji pomiędzy wieloma neuronami w ludzkim mózgu (choć żaden neuron nie jest sam z siebie zdolny do myślenia)[1].

Zjawisko określa się jako emergentne, jeśli w jakimś sensie nie można go opisać, opisując jedynie jego części składowe[2]. W ścisłym sensie naukowym oznacza to nieredukowalność danego zjawiska. Ponieważ jednak nieredukowalności w żadnym przypadku nie da się jednoznacznie udowodnić, pojęcie emergencji nie ma też jednoznacznej definicji i jest używane w różnych znaczeniach. Często oznacza po prostu, że znany nam uproszczony opis zjawisk niższego poziomu nie jest wystarczający do opisania zjawiska wyższego poziomu (czyli nie wiemy, jak ono powstaje).

  1. dr Ryszard Praszkier, prof. dr hab. Andrzej Nowak: Teoria emergencji (wyłaniania się). Uniwersytet Warszawski).
  2. Heller i Pabjan 2014 ↓, s. 217.

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search