Ewangelia Jana

Ewangelia Jana [J, Jn lub Jan] – lub Ewangelia według świętego Jana – jedna z czterech Ewangelii Nowego Testamentu, której autorstwo przypisuje się Janowi Apostołowi, Janowi prezbiterowi lub bliżej nieidentyfikowalnemu „umiłowanemu uczniowi”. Prawdopodobnie jest to ewangelia chronologicznie najpóźniejsza ze wszystkich ewangelii nowotestamentowych i wyraźnie odróżnia się od pozostałych, tzw. synoptycznych. Na ogół Ewangelię Jana datuje się na koniec I wieku, a jako miejsce jej powstania wskazuje się zwykle Efez, jakkolwiek brane są pod uwagę również i inne miejsca (Antiochia Syryjska, Aleksandria).

Wskazywano, że czwarta Ewangelia uzupełnia informacje podane przez synoptyków. Wyjątkowo dużo miejsca autor poświęca wyjaśnieniu znaczenia śmierci Jezusa, słownictwo jest ubogie, wieloznaczne i celowo dobrane. Uważa się dziś, że jest inną wersją tej samej tradycji o działalności Jezusa.

Ewangelia Jana szybko zyskała uznanie i popularność, była najczęściej kopiowaną Ewangelią w I tysiącleciu. Tradycyjnie umieszczana jest na czwartej pozycji wśród Ewangelii. Jednak w Biblii koptyjskiej znajduje się na pierwszym miejscu, również niektóre greckie rękopisy umieszczają ją na takiej pozycji (minuskuł 19, 90, 382, 399, 401, 538, 599, 734). Rękopisy tekstu zachodniego umieszczają Ewangelię Jana na drugiej pozycji^[1], w minuskule 2612 umieszczona została na trzeciej pozycji^[2].