Gwary szwajcarskie

Ten artykuł od 2021-02 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Schwyzertüütsch

Obszar	Szwajcaria, Austria – Vorarlberg, Liechtenstein
Liczba mówiących	ok. 4,5 miliona
Pismo/alfabet	łacińskie
Klasyfikacja genetyczna
Języki indoeuropejskie Języki germańskie Języki zachodniogermańskie Język niemiecki Dialekt alemański Gwary szwajcarskie
Status oficjalny
język urzędowy	Szwajcaria – de facto jako język mówiony w urzędach
Kody języka
ISO 639-1	-
ISO 639-2	gsw
ISO 639-3	gsw
IETF	gsw
Glottolog	swis1247
SIL	GSW
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata Wikipedia w języku alemańskim
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Gwary szwajcarskie, zbiorcza nazwa własna Schwyzertüütsch (także: Schwyzerdütsch i Schweizerdeutsch) – grupa gwar alemańskich języka niemieckiego używanych na terenie Szwajcarii i Księstwa Liechtenstein. Etnolekty te dominują w komunikacji ustnej, podczas gdy funkcję języka literackiego pełni standardowa niemczyzna (jednakże na terenie kantonów: Sankt Gallen, Berno i Zurych wydawane są książki w miejscowych gwarach alemańskich).

Między gwarami Schwyzertüütsch istnieją znaczne różnice: składają się z 3 głównych zespołów gwarowych: dolnoalemańskiego (w mieście Bazylea), górnoalemańskiego (większość terytorium Szwajcarii z odrębnymi gwarami Berna i Zurychu) oraz wysokoalemańskiego (wschodnia część kantonu Valais, Oberland w kantonie Berno oraz wschodnia część kantonu Fryburg). Użytkownicy języka niemieckiego często nie rozumieją szwajcarskich gwar alemańskich. W gwarach wszystkie swoje programy nadają lokalne stacje radiowe i telewizje TeleZüri, TeleBärn i Telebasel, także telewizja publiczna Schweizer Fernsehen nadaje szwajcarskie wiadomości w schwyzertüütsch (Schweiz aktuell).

W odróżnieniu od gwar w Niemczech szwajcarskie gwary są używane przez wszystkie grupy społeczne.