Jawaharlal Nehru

Jawaharlal Nehru
जवाहरलाल नेहरू
	; Jawaharlal Nehru (1946)
Data i miejsce urodzenia	14 listopada 1889 ; Allahabad
Data i miejsce śmierci	27 maja 1964 ; Nowe Delhi
	Premier Indii
Okres	od 15 sierpnia 1947; do 27 maja 1964
Przynależność polityczna	Indyjski Kongres Narodowy
Następca	Gulzarilal Nanda
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Jawaharlal Nehru (hindi: जवाहरलाल नेहरू, Javāharlāl Nehrū), (uproszczona wymowa pol. [dżewa’harlal nehru]), zwany także Pandit (Nauczyciel) Nehru (ur. 14 listopada 1889 w Allahabadzie, zm. 27 maja 1964 w Nowym Delhi) – indyjski polityk, przywódca socjalistycznego skrzydła Indyjskiego Kongresu Narodowego w okresie walki o niepodległość przeciwko dominacji brytyjskiej. 15 sierpnia 1947 został pierwszym premierem Indii, piastując tę funkcję aż do śmierci. Ojciec Indiry Gandhi (trzeciej premier Indii) i dziadek Rajiva Gandhiego (szóstego premiera Indii).

W 1929 roku po przeprowadzeniu przez Indyjski Kongres Narodowy kampanii na rzecz samostanowienia Indii (z udziałem Mahatmy Gandhiego) został przewodniczącym partii. Po wystąpieniu w 1942 roku z deklaracją niepodległości Indii wraz ze swoimi współpracownikami został aresztowany. Po wyjściu z więzienia brał udział w negocjacjach, których owocem było powstanie dwóch niezależnych państw – Indii i Pakistanu. Polityka Nehru po objęciu stanowiska premiera opierała się na interwencjonizmie gospodarczym i uczestnictwie w ruchu niezaangażowania w okresie zimnej wojny. Jako przywódca Indii wprowadzał w życie zasady niezaangażowania, świeckości, utworzył w kraju wielopartyjną demokrację i ustanowił system republikański. W okresie jego rządów Indie stały się regionalnym hegemonem w rejonie Azji Południowej. Obok Josipa Broz Tity, Sukarno i Gamala Abdel Nasera czołowa postać Ruchu Państw Niezaangażowanych. Pod przewodnictwem Nehru, Kongres wygrał wybory w 1951, 1957 i 1962 roku. Początkowo szukał możliwości sojuszu z Chinami, polityka ta była jednak stopniowo rewidowana na rzecz lepszych stosunków z Zachodem, a pod koniec jego rządów miejsce miała wojna chińsko-indyjska.

Po jego śmierci, jego politykę kontynuowała córka Indira Gandhi.