Komitet Wojskowo-Rewolucyjny

Komitet Wojskowo-Rewolucyjny^[1]^[2]^[3]^[4], także rewolucyjny komitet wojskowy^[5] (ros. Военно-революционный комитет, военревком, ВРК) – ogólna nazwa organów wojskowych tworzonych przez partię bolszewicką - SDPRR(b) przy Radach podczas przygotowań do zbrojnego przewrotu bolszewików - rewolucji październikowej oraz podczas obalenia Rządu Tymczasowego^[5]^[6].

Najbardziej znane rewolucyjne komitety wojskowe to: Piotrogrodzki Komitet Wojskowo-Rewolucyjny przy Piotrogrodzkiej Radzie Delegatów Robotniczych I Żołnierskich (utworzony 16 października^?/29 października 1917)^[7], i Moskiewski Komitet Wojskowo-Rewolucyjny (utworzony 25 października^?/7 listopada 1917, działający do 27.11.1917.

Decyzja KC SDPRR(b) z dni 23 i 29 października 1917 o przyspieszeniu przygotowań do zbrojnego przejęcia władzy zwiększyła tworzenie organów rewolucyjnych na szczeblu centralnym i lokalnym. Komitety tworzone były z reprezentantów partii bolszewickiej, rad (sowietów), komitetów robotniczo-chłopskich i wojskowych, Bolszewickiej Organizacji Wojskowej (tzw. Wojenki), Czerwonej Gwardii oraz innych organizacji wspierających bolszewików.

Komitety te tworzone były na różnych szczeblach administracji państwowej np. w guberniach, miastach, wsiach oraz wołostach.

↑ LudwikL. Bazylow LudwikL., Dzieje Rosji, Warszawa 1977, 676 i następne .
↑ Władysław Andrzej Serczyk, Historia Ukrainy, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2001, s. 268.
↑ A. Friszke, Państwo czy rewolucja. Polscy komuniści a odbudowanie państwa polskiego 1892-1920, Instytut Studiów Politycznych PAN-Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2020, s. 193 i nast.
↑ A. Smoliński, Zachodnia Dywizja Strzelecka Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej z lat 1917–1919 – pierwsza polskojęzyczna wielka jednostka sowieckich sił zbrojnych [w:] Studia z Dziejów Wojskowości, t. VII, Ośrodek Badań Historii Wojskowej Muzeum Wojska w Białymstoku, Białystok 2018, s. 235, ISSN 2299-3916
↑ ^a ^b rewolucyjne komitety w Rosji, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-01-24] .
↑ „Военно-революционные комитеты”.
↑ LeonTrotsky: The Lessons of October [online], www.marxist.net [dostęp 2017-11-18] .

[1] LudwikL. Bazylow LudwikL., Dzieje Rosji, Warszawa 1977, 676 i następne .

[2] Władysław Andrzej Serczyk, Historia Ukrainy, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2001, s. 268.

[3] A. Friszke, Państwo czy rewolucja. Polscy komuniści a odbudowanie państwa polskiego 1892-1920, Instytut Studiów Politycznych PAN-Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2020, s. 193 i nast.

[4] A. Smoliński, Zachodnia Dywizja Strzelecka Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej z lat 1917–1919 – pierwsza polskojęzyczna wielka jednostka sowieckich sił zbrojnych [w:] Studia z Dziejów Wojskowości, t. VII, Ośrodek Badań Historii Wojskowej Muzeum Wojska w Białymstoku, Białystok 2018, s. 235, ISSN 2299-3916

[:0-5] rewolucyjne komitety w Rosji, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-01-24] .

[6] „Военно-революционные комитеты”.

[7] LeonTrotsky: The Lessons of October [online], www.marxist.net [dostęp 2017-11-18] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]