Leonhard Euler

Leonhard Euler
Ilustracja
Leonard Euler
Data i miejsce urodzenia

15 kwietnia 1707
Bazylea

Data i miejsce śmierci

18 września 1783
Petersburg

Miejsce spoczynku

Ławra Aleksandra Newskiego w Petersburgu

Zawód, zajęcie

matematyk, fizyk

Faksymile

Leonhard Euler (wym. niem. MAF: [ˈleːɔnhaʁt ˈɔɪ̯lɐ], posłuchaj; ur. 15 kwietnia 1707 w Bazylei, zm. 18 września 1783 w Petersburgu[1]) – szwajcarski matematyk i fizyk; był pionierem w wielu obszarach obu tych nauk. Większą część życia spędził w Rosji i Prusach. Jest uważany za jednego z najbardziej płodnych matematyków w historii[2][3].

Dokonał licznych odkryć w tak różnych gałęziach matematyki jak rachunek różniczkowy i całkowy oraz teoria grafów. Wniósł duży wkład w rozwój terminologii i notacji matematycznej, szczególnie trwały w dziedzinie analizy matematycznej. Jako pierwszy w historii użył na przykład pojęcia i oznaczenia funkcji[4]. Jako pierwszy opisał rozwinięcie funkcji eksponencjalnej oraz funkcji trygonometrycznych (sin i cos) w szereg potęgowy[5]. Opublikował wiele ważnych prac z zakresu mechaniki, optyki i astronomii.

Euler jest uważany za czołowego matematyka XVIII wieku i jednego z najwybitniejszych w całej historii. Oto przypisywane Laplace’owi zdanie wyrażające wpływ Eulera na matematykę:

Czytajcie Eulera, czytajcie go – jest mistrzem nas wszystkich[6].

Uczony ten należy do grona najbardziej twórczych – jego dzieła zapełniłyby ponad 80 woluminów[1] kwarto[7] (czwarta część arkusza drukarskiego).

Podobizna Eulera widnieje na szwajcarskim banknocie[8] 10-frankowym szóstej serii; uczonego uwieczniono też na wielu szwajcarskich, niemieckich i rosyjskich (radzieckich) znaczkach pocztowych. Na jego cześć jedna z asteroid zyskała miano „(2002) Euler”.

  1. a b Jahnke 2003 ↓, s. 106.
  2. Stewart, J. et al. „Algebra and Trigonometry”, Wadsworth Group, 2001. p.165.
  3. Euler Leonhard, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-07-29].
  4. William Dunham: Euler: The Master of Us All. The Mathematical Association of America, 1999, s. 17.
  5. Jahnke 2003 ↓, s. 115-116.
  6. William Dunham: Euler: The Master of Us All. The Mathematical Association of America, 1999, s. xiii. Cytat: Lisez Euler, lisez Euler, c’est notre maître à tous..
  7. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie volumes
    BŁĄD PRZYPISÓW
  8. Swiss National Bank Website.

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search