Lewica

Lewica – określenie pochodzące z okresu rewolucji francuskiej, używane w odniesieniu do ruchów żądających zmian polityczno-ustrojowych, społecznych i gospodarczych. Głównym założeniem lewicy jest dążenie do równości społecznej^[1], egalitaryzmu, często w opozycji do hierarchii społecznej^[2]^[3]^[4]^[5]^[6].

Polityka lewicowa zazwyczaj obejmuje troskę o tych w społeczeństwie, których jej zwolennicy postrzegają jako pokrzywdzonych w stosunku do innych, a także przekonanie, że istnieją nierówności, które należy zmniejszyć lub zlikwidować^[4]. Według emerytowanego profesora ekonomii Barry’ego Clarka, lewicowi zwolennicy „twierdzą, że rozwój ludzki kwitnie, gdy jednostki angażują się w oparte na współpracy oraz wzajemnym szacunku relacje, które mogą prosperować tylko wtedy, gdy znikną nadmierne różnice w statusie, władzy i bogactwie”^[7].

W okresie po II wojnie światowej i do połowy lat 60. w krajach Zachodu, do postulatów lewicy należały przede wszystkim: silna rola państwa w gospodarce, rozbudowa sektora publicznego, dążenie do pełnego zatrudnienia, redystrybucja dochodu narodowego, egalitaryzm ekonomiczny, kolektywizm oraz idea silnego państwa opiekuńczego, które miałoby nieść pomoc ekonomiczną i socjalną swoim obywatelom. W Europie Wschodniej po zakończeniu II wojny światowej pojęcie lewicy utożsamiano z państwem socjalistycznym, które wiązano z autorytarną formą rządów. Tymczasem zachodnia lewica opowiadała się zdecydowanie za demokracją^[1].

↑ ^a ^b lewica, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-08-03] .
↑ NorbertoN. Bobbio NorbertoN., Prawica i lewica, Znak, 1996, ISBN 83-70065783 .
↑ TerenceT. Ball TerenceT., RichardR. Bellamy RichardR. (red.), The Cambridge History of Twentieth-Century Political Thought, Cambridge University Press, 2003, s. 614, ISBN 978-1-139-05360-0 .
↑ ^a ^b T. AlexanderT.A. Smith T. AlexanderT.A., RaymondR. Tatalovich RaymondR., Cultures at war. Moral conflicts in western democracies, Peterborough, Ont.: Broadview Press, 2003, s. 30, ISBN 978-1-55111-334-0 [dostęp 2022-08-03] (ang.).
↑ WillieW. Thompson WillieW., The Left in History: Revolution and Reform in Twentieth-Century Politics, Pluto Press, 1997, ISBN 978-0745308913 .
↑ Sposoby klasyfikacji partii politycznych [online], Ideologia.pl, 17 lutego 2017 [dostęp 2022-08-03] (pol.).
↑ BarryB. Clark BarryB., Political Economy: A Comparative Approach, Praeger, 1998, ISBN 978-0275958695 .

[:1-1] lewica, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-08-03] .

[2] NorbertoN. Bobbio NorbertoN., Prawica i lewica, Znak, 1996, ISBN 83-70065783 .

[3] TerenceT. Ball TerenceT., RichardR. Bellamy RichardR. (red.), The Cambridge History of Twentieth-Century Political Thought, Cambridge University Press, 2003, s. 614, ISBN 978-1-139-05360-0 .

[:0-4] T. AlexanderT.A. Smith T. AlexanderT.A., RaymondR. Tatalovich RaymondR., Cultures at war. Moral conflicts in western democracies, Peterborough, Ont.: Broadview Press, 2003, s. 30, ISBN 978-1-55111-334-0 [dostęp 2022-08-03] (ang.).

[5] WillieW. Thompson WillieW., The Left in History: Revolution and Reform in Twentieth-Century Politics, Pluto Press, 1997, ISBN 978-0745308913 .

[:2-6] Sposoby klasyfikacji partii politycznych [online], Ideologia.pl, 17 lutego 2017 [dostęp 2022-08-03] (pol.).

[7] BarryB. Clark BarryB., Political Economy: A Comparative Approach, Praeger, 1998, ISBN 978-0275958695 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]